Strona:PL Balzac - Córka Ewy; Sekrety księżnej de Cadignan.djvu/207

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

się poprostu kawalerami de Cadignan, jest jedną z tych wyjątkowych rodzin. Jak niegdyś dwaj książęta domu Rohan, książęta de Cadignan mieli prawo u siebie do tranu; mogli mieć paziów, szlachtę w swojej służbie. To wytłómaczenie jest potrzebne, zarówno dla uniknięcia głupich krytyk ludzi nie mających o niczem pojęcia, jak dla stwierdzenia wielkich zabytków świata, który, jak powiadają, znika, a który tylu ludzi spycha w nicość nie rozumiejąc go. Dzisiaj, wobec znacznej ilości cudzoziemców napływających do Paryża, oraz wobec powszechnej prawie ignoracyi heraldycznej, zaczyna wchodzić w modę tytuł księcia. Prawdziwymi książętami są tylko ci, którzy byli udzielni i którym przynależy tytuł Wysokości. Lekceważenie szlachty francuzkiej dla tytułu księcia, i racye jakie, za Ludwika XIV, stworzyły przewagę diuka, były powodem, iż Francya nie upomniała się o tytuł Wysokości dla tych kilku książąt jacy istnieją we Francyi, prócz Napoleońskich. Oto przyczyna, dla której książęta de Cadignan znajdują się w niższej, mówiąc nominalnie, pozycyi w stosunku do innych książąt kontynentu.
Osoby z towarzystwa t. zw. dzielnicy Saint-Germain miały względy dla księżnej przez szacunek dla jej nazwiska, jednego z tych które czcić się będzie zawsze, dla jej nieszczęść których już nie roztrząsano, oraz piękności, jedynej rzeczy jaką zachowała ze zgasłego blasku. Świat, którego była wprzód