Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/99

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

snych kartoflach. Siany w rozsadniki i przesadzany potem do gruntu wymaga, gdy się już przyjmie, podlania gnojówką. Młode rośliny powinno się raz lub dwa razy plewić (Biegański).
DZIAŁANIE pobudzające, rozgrzewające, wiatropędne, moczopędne; wzmacnia działalność narządów trawienia, ułatwia oddzielanie się flegmy; pomnaża wydajność mleka.
UŻYTEK. Z nasienia robi się, oblewając je wrzątkiem (1 gr nasienia na 1 filiżankę), herbatę przeciw chorobom żołądka i kiszek, kolkom, wzdęciom, nieżytom (katarom). Często miesza się koper z działającym podobnie karolkiem i anyżem. Dr Walser zaleca przeciw chorobom żołądka następującą herbatę: 15 gr koperku, 7½ gr anyżu, 50 gr tataraku. Przemieszać, pokruszyć i zalać ½ litrem waru. Herbata koperkowa z miodem lub cukrem lodowatym działa skutecznie przy wzdęciach. Dr Walser zaleca przeciw wzdęciom i kolkom sproszkowany koper w gorącym mleku; zażywać po łyżce. Woda koperkowa (odgotować ½ łyżki proszku w wodzie) wzmacnia oczy (przemywać 3 do 4 razy dziennie), zażywa również sławy jako płyn na porost włosów.
Świeży kwiat używany jest do kwaszenia ogórków. Młode, bielone na słońcu łodygi i korzenie stanowią zdrową jarzynę, sałatę i przyprawę do potraw; słoma jest smaczną, zdrową paszą dla bydła; jako środek zwiększenia wydajności mleka słynie koper już od 2400 lat, tj. od czasów greckiego lekarza Hippokratesa.
CENA: 100 kg nasienia (Fructus Foeniculi): 120—150 zł.

42. FRAGARIA VESCA L.
Poziomka zwyczajna.
(Poziomka pospolita albo jadalna).
(RosaceaeRóżowate).

B. — Powszechnie znana roślina. Łodyga czołgająca się po ziemi (stąd nazwa). Liście trójlistkowe, owłosione i piłkowane. Kwiaty białe, płaskie; w okolicy pagórkowatej,