B. — Roślina dorastająca do 90 cm wysokości. Łodyga prosta, gładka, obła, zielona, pokryta białawym nalotem, u nasady zdrewniała. Liście podwójnie pierzastosieczne, w zarysie trójkątne, mięsiste o klinowatych drobnych listkach. Kwiaty żółtawo-zielone, zebrane w baldaszkogronach. Owoce brunatne, nerkowate. Smak gorzki, ostry, korzenny; zapach przenikliwy, ostry, balsamiczny.
ROŚNIE dziko w Europie południowej; u nas UPRAWIANA w ogródkach (godło panieństwa).
UPRAWA. Wymaga położenia ciepłego, słonecznego, ziemi wapiennej, piaszczysto-gliniastej, miernie wilgotnej. Nawozić przegniłym obornikiem lub kompostem. Rozmnaża się z nasion, sadzonek lub odłamanych gałązek. Siać bardzo wcześnie wiosną do chłodnego inspektu, w którym ziemia musi być stale wilgotna. W końcu maja wysadza się w grunt. Odległość roślin 40 cm. Wymaga okopywania. Uprawa ruty połączona jest z pewnym niebezpieczeństwem. Robotnicy zajęci przy sadzonkowaniu i zbiorze chorują na szczególną wysypkę. Choroba ta, której zewnętrzne objawy przypominają odmrożenie, połączona jest niejednokrotnie z silną gorączką.
KWITNIE od czerwca do sierpnia.
ZBIERA SIĘ liście przed rozpoczęciem kwitnienia. Suszyć w cieniu bardzo szybko, w silnym przewiewie.
SKŁADNIKI: Olejek lotny (w liściach 0, 2%; w nasionach 1%), gorzknik wyciągowy, zielona skrobia, białko.
DZIAŁANIE: Wzmacnia czynności narządów trawienia, podnieca nerwy, działa wiatropędnie, uśmierza bóle porodowe.
UŻYTEK. Herbata z ruty używa się przeciw napływom krwi do głowy, zawrotom głowy, zaburzeniom w trawieniu, brakowi apetytu, biciu serca, padaczce, histerii, zatrzymaniu odpływów miesięcznych. Olejek ruciany, wy-
Strona:PL August Czarnowski - Zielnik lekarski (wyd. 3).pdf/197
Ta strona została skorygowana.
97. RUTA GRAVEOLENS L.
Ruta ostrowonna (ogrodowa).
(Rutaceae — Rutowate).
