Strona:PL Arystoteles - Konstytucya Ateńska Arystotelesa.pdf/63

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

niesumienne obejście się z sierotami, które odnoszą się do niesprawiedliwych opiekunów. Następnie zaliczyć tu trzeba skargi o złe traktowanie spadkobierczyń jedynaczek, tak ze strony opiekunów, jakoteż przez ich własnych małżonków, dalej skargi o nadwerężenie majątku sierocego, przeciwko nieludzkim opiekunom. Do tejże kategoryi należą dalej skargi o marnotrawstwo z powodu zboczenia umysłowego, skoro ktoś obwinia drugą osobę, że w przystępie pomieszania zmysłów strwoniła cały swój majątek. Należą tutaj dalej skargi o przymusową likwidacyę spadku w tym razie, jeżeli ktoś nie życzy sobie podziału wspólnie z kimś odziedziczonej schedy, skargi o ustanowienie opiekuna, o sądowne przeniesienie praw opiekuna na drugą osobę, skargi o niedostateczne wykazanie dokumentów, ażeby kogoś módz wciągnąć do aktów publicznych, jako opiekuna, wreszcie skargi o sądowne przyznanie komuś praw do spadku i o przyznanie wyposażenia spadkobierczyniom jedynaczkom.
Pierwszy archont opiekuje się też sierotami, dziedziczkami jedynaczkami, jakoteż takiemi wdowami, które utrzymują, że jeszcze od nieboszczyka męża zaszły w ciążę. Ma on nadto prawo nakładania kar pieniężnych na obywateli, wykraczającym przeciwko przepisom, lub też stawiania ich przed sądy obywatelskie. Wynajmuje on dalej domy małoletnich sierot i spadkobierczyń jedynaczek....... On też przyjmuje na przechowanie złożone kaucye, a skoro który opiekun nie daje należytego zaopatrzenia swym małoletnim pupilom, każe je egzekwować u niego.
LVII. Takie są tedy zajęcia i obowiązki pierwszego archonta. Archont-król zaś ma najpierw staranie o misteryach. Dopomaga mu w tem czterech zarządców, których wybiera lud większością głosów, dwóch mianowicie z liczby wszystkich obywateli ateńskich, jednego z rodu Eumolpidów a jednego z pośród potomków Keryksa. Następnie kieruje on małemi Dyonizyami, które obchodzi się koło świątyni Lenajon. Odbywa się tam mianowicie uroczysty pochód i igrzyska muzyczne. Pochód prowadzą wspólnie archont-król i zarządcy, igrzyska zaś urządza sam archont-król. On też urządza wszystkie igrzyska i pochody z pochodniami. Zawiaduje on wreszcie, jak się to już wyżej powiedziało, wszystkimi starodawnymi obrzędami religijnymi.
Do archonta-króla zwracają się też wszyscy ci, którzy wnoszą skargi przeciwko drugiej osobie o bezbożność lub też niedowiarstwo, jakoteż ci, którzy komuś zaprzeczają prawa do godności kapłańskiej. Rozsądza on również wszystkie spory między rodami a zgromadzeniami kapłańskiemi, powstałe z obopólnego naruszenia swoich przywilejów. Podobnież wszystkie skargi o zabójstwo dostają się najpierw pod juryzdykcyę archonta-