Strona:PL Arystoteles - Konstytucya Ateńska Arystotelesa.pdf/64

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

króla, który też uroczyście ogłasza, że zabójca zostaje wykluczony z liczby osób, wszelkich praw obywateli używających. Procesy kryminalne o mord lub uszkodzenie cielesne, jeżeli ktoś kogoś rozmyślnie zabije lub zrani, podlegają sądowi Areopagu. Taż sama władza wydaje również wyroki w sprawach o otrucie, które kończą się śmiercią otrutego, jakoteż w sprawach o podpalenie. Albowiem tylko do zakresu tej władzy należą podobne sprawy. Skargi zaś o nierozmyślne zabójstwo lub też o zamiar podstępnego zgładzenia ze świata, jakoteż skargi o zabicie niewolnika, metojka lub obcego dostają się przed sąd odbywający się koło Palladion. Jeżeli dalej ktoś zezna, że popełnił wprawdzie zabójstwo, utrzymuje jednakże, że niedopuścił się czynu niezgodnego z prawami obowiązującemi, jak np., że zamordował uwodziciela swej żony, lub też z niewiadomości pozbawił życia swego współobywatela na wojnie, lub też wreszcie niechcący położył kogoś trupem na igrzyskach, wówczas sprawę tę sądzi sąd przy Delfinion. Skoro zaś ktoś, przebywając na wygnaniu z powodu zabójstwa wbrew prawu popełnionego, za które trzeba koniecznie ponosić karę, dopuści się tamże znowu występku zabójstwa, lub też zrani kogo ciężko, ten staje przed sądem we Freato, miejscowości nad morzem leżącej, a wsiadłszy na okręt i zarzuciwszy kotwicę u wybrzeża musi się bronić ze statku. We wszystkich tych wypadkach sądzą, z wyjątkiem tych spraw, które podpadają pod wyrok Areopagu, wybrani losem efeci, a każdą sprawę przedkłada sądowi archont-król. Podczas odbywania swych czynności sędziowskich, siedzą tak efeci jak i archont-król pod gołem niebem. Nadto odkłada wtedy archont-król na bok wieniec mirtowy, oznakę swej godności. Obwinionemu nie wolno aż do dnia rozprawy ani nogą stąpić do świątyni, ani też, na chwilkę nawet, nie śmie on wychodzić na rynek. Dopiero w dniu rozprawy wchodzi do świątyni, która najbliższą jest trybunałowi sądowemu i stamtąd rozpoczyna swoją obronę............ Archont-król ma wreszcie, wspólnie z naczelnikami fyl, władzę sądzenia w takich wypadkach, w których powodem śmierci były przedmioty nieżywotne lub też zwierzęta.
LVIII. Polemarcha składa najpierw ofiary Artemidzie zwanej Agrotera (Myśliwej) i Enyaliosowi, w czasie ich uroczystości. Urządza on dalej igrzyska pogrzebowe na cześć Ateńczyków, którzy padli w boju, jakoteż składa pośmiertne ofiary na cześć Harmodiosa i Arystogejtona. Do polemarchy należą też takie procesy cywilne, w których przynajmniej jedna strona należy do stanu metojków, dalej osób nie posiadających wprawdzie czynnych praw obywatelskich, ale ponoszących równe z obywatelami ateńskimi ciężary (ισοτελεῖς), lub też do stanu obcych, uprzywilejowanych