widhawā, łac. vidua, goc. widuwō, niem. Witwe; od przymiotnika ind. widhu-, grec. ēitheos, ‘nieżonaty’, łac. viduus, ‘osierocony, pozbawiony’. Byt pierwotny nie znał wcale wdowców; to pojęcie jest »chrześcijańskie«, późne; znał tylko wdowy i ich pożałowania godny los po utracie męża-pana, gdy je jak bydło dziedziczono czy przedawano, jeśli na stosie nie płonęły.
wecować, ‘ostrzyć’, z niem. wetzen; mieszają czasem z niem. ätzen, p. hecować.
wedle, wedla, ludowe wele, podle; złożone z we i dle, ‘dłuża’, p. długi; dosłownie: ‘według’.
wej!, okrzyk: ‘oto!’; natomiast serb. waj: ‘biada! och!’.
wekiera, ‘laga, laska’; rodzaj ‘tańca’; z ruskiego w 17. wieku przejęte; rus. weherja, ‘taniec’.
weksa, ‘dręczenie’, weksować, z łac. vexare, ‘trapić’, od veho, ‘wiozę’.
weksel, wekslarz, od 15. i 16. wieku, z niem. Wechsel, Wechsler, co wraz z Woche, ‘tydzień’, pokrewne z łac. vicem, o ‘zmianie’, a dalej z łac. vicinus, ‘pobliski’ (stąd wicynalny).
welenc, welens, ‘opończa’ i ‘sukno na opończę’, od węg. nazwy Wenecji: Velenc.
wełna, wełniany, wełnianka, wełnisty; ba-wełna (p.); prasłowo; tak samo i to samo u wszystkich Słowian: cerk. włna, czes. wlna, rus. wółna; lit. wiłnos, ‘wełna’, prus. wilna, wilnis, ‘wełnianka’; goc wulla, niem. Wolle; awest. warnā-, ind. ūrnā-; łac. lāna (z *wlānā) i vellus, ‘runo’, od pnia wel-, p. wał.
wełna, ‘fala’; dziś zapomniane, jeszcze w 16. wieku ogólne, ale rzadziej żeńskie, częściej męskie: wełn i wełm, wełmisty; w psałterzu: »wełny albo przewały«, »duch wełn« (i wełnny; wełny w puławskim), ‘duch burz’; w biblji: »w pośrzodek wełn« (»wody morskimi«, Leopolita); wełnobicie w 15. wieku; w nazwach: Wełna (rzeka), Wełm już w 13. wieku, z m. Prasłowo; cerk. włna, rus. wołná, czes. wlna; lit. wiłna i wilnis, ‘fala’ (nazwa rzek, Wilja, Wilna, skąd nazwa Wilno, lit. Wilnius); niem. Welle; ind. (z odmienną wokalizacją) ūrmī-, awest. warmi-, ‘fala, bałwan morski’. Pień ten sam co w poprzedniem; łn przechodzi u nas nieraz w łm: kołmierz, żołmierz.
wen!, ‘fora!, precz!’, ruskie won; »gdy wen chcieli«, w Ezopie; czwarty przypadek nieużywanego rzeczownika, co oznaczał ‘wolny przestwór, powietrze’; prasłowo; inni Słowianie dochowali i siódmy przypadek, miejscowy, cerk. wŭn i wně, rus. czes. wnie, ‘zewnątrz’, wniejszi, ‘zewnętrzny’; prus. wins, ‘powietrze’, ale przysłówek wina, ‘won’.
wendeta, wendeciarz, ‘tandeta’, ‘tandeciarz’, w 16. i 17. wieku; z włoskiego; później włoch (vendita, venditore, ‘przekupień’, bo vendetta ‘zemstę’ znaczy) ustąpił niemcowi: wendeta słowu tandeta (p.).
Wenedzi, Wendowie, p. większy.
weranda, werenda, przez Niemców z hiszpańskiego.
werbować, werbunek, ‘zaciąg’, werbowniczy, ‘zaciężny’, od 17. i 18. wieku, z niem. werben, właściwie: ‘obracać’ (por. Wirbel, ‘obrót, wir’).
wereszczaka, ‘potrawa z słoniny’, od wrzasku (por. koci wrzask, ‘rzepa’); wereszka, ‘strzała bez grotu, przyłamana’; wereta, ‘płachta’; wszystko pożyczki z ruskiego, jak dowodzi -ere- zamiast polskiego -rze-,
