Strona:PL Adam Próchnik - Ku Polsce socjalistycznej dzieje polskiej myśli socjalistycznej.pdf/37

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

żuazji, zwalczanie socjalugody, zaostrzanie starć klasy robotniczej z klasami posiadającymi, szerzenie świadomości, że walkę rozstrzygnie starcie orężne, i jako hasła konkretne współdziałanie w organizowaniu rad delegatów robotniczych, jako organów walki i dyktatury, i dążenie do zjednoczenia ich w całej Polsce przez stworzenie rady centralnej.
W kwietniu 1920 r. odbyła się I konferencja partyjna K. P. R. P. Uchwaliła ona platformę. Podstawą tej platformy było hasło polskiej republiki rad delegatów robotniczych, która zostanie wywalczona ma drodze rewolucyjnej, i która po rewolucji zawrze sojusz z innymi republikami socjalistycznemi. Za tem hasłem naczelnem szły szczegółowe postulaty polityczne (np. zniesienie sejmu i samorządów, ustanowienie rad delegatów), społeczne (6-godzinny dzień pracy, obrona pracy, ubezpieczenia społeczne, bezpłatna nauka, umiastowienie domów i i.) i gospodarcze (konfiskata majątków powyżej pewnego minimum, uspołecznienie, i kontrola produkcji nieuspołecznionej).
Wkrótce nadzieja na bezpośrednią rewolucję zawiodła. Komuniści nie przestają wierzyć, że rewolucja ta wkrótce nastąpi, liczą zwłaszcza na Niemcy i na Polskę wciśniętą między Niemcy i Sowiety, ale widząc, że nie jest to kwestja najbliższej przyszłości, decydują się na częściowe choćby przystosowanie się do warunków, i na II konferencji partyjnej (luty 1921 r.) uchylają dotychczasowy bojkot wyborów i decydują się brać w przyszłości udział we wszelkich akcjach wyborczych w Polsce.
Dalsze dzieje partji komunistycznej to walka różnych kierunków, spowodowana różnicą poglądów w sprawie oceny sytuacji i metod, które należy stosować. Zależnie od przebiegu tych walk możemy rozróżnić kilka okresów:
1) Okres przewagi t. zw. prawicy (Warski, Kostrzewa, Wałecki i i. — od lata r. 1922 do lata r. 1924. W czasie tego okresu partja atakuje głównie endecję i piastowców (były to rządy chjeno-piasta), mówi o zagrożeniu „niepodległego bytu państwowego Polski“, uznaje polskość Górnego Śląska i twierdzi, że „wrogiem śmiertelnym narodowości polskiej na Górnym Śląsku był fabrykant i obszarnik niemiecki“ i propaguje jednolity front. III konferencja partyjna (1922 r.) powzięła uchwałę, że partja „winna zwracać się do partyj socjalistycznych i klasowych związków zawodowych z propozycją wspólnej walki“. W stosunku do związków zawodowych partja na II zjeździe partyjnym (lato 1923 r.) uznaje zasadę ich jedności, zaleca krytykę kierownictwa związków, ale zwalcza ideę dzikich strejków i stwierdza, że akcje ekonomiczne powinny być kierowane przez władze związkowe i że należy stawiać żądania, które mogą zostać zrealizowane. Taktyka prawicy K. P. R. P. została jednak potępiona przez V Kongres kominternu (lato 1924 r.), który stwierdził uchwałą, że taktyka jednolitego frontu jest „taktyką rewolucyjnego manewru strategicznego“ i ma na celu stopniowe przeciąganie na stronę komunizmu robotników socjalistycznych, a następnie oskarżył kierownictwo K. P. R. P. o sprzyjanie Trockiemu i prawicowej grupie niemieckich komunistów i wogóle o rewolucyjność tylko w słowach. Rezultatem tego była zmiana kierownictwa K. P. R. P.
2) Okres przewagi kierunku t. zw. ultralewicowego (głównie