jusz, w jakim partja pozostaje z P. P. S. zaboru rosyjskiego i pruskiego. Dyskusja nad tym wnioskiem stała się głównym ośrodkiem obrad kongresu. Na kongresie znalazła się grupa, której nie odpowiadało wyraźnie niepodległościowe stanowisko P. P. S. i która pragnęła, aby partja zachowała neutralne stanowisko wobec kierunków istniejących w Socjaliźmie zaboru rosyjskiego. Daszyński uzasadnił sojusz z P. P. S. w mowie, która przekonała kongres. „Przy każdym kroku naprzód, jaki partja nasza robiła, mówił, zawsze słyszeliśmy głosy, że to zdrada naszych zasad. Gdy partję z konspiracyjnej przekształciliśmy na jawną, przystosowaną do warunków konstytucyjnych, niektórzy starzy towarzysze — konspiratorzy wołali: to zdrada! Nazywaliśmy się z początku skromnie partją robotniczą; gdy przyjęliśmy nazwę partji socjalno — demokratycznej, znowu ozwały się głosy: to zdrada, to już nie będzie partja robotnicza! Gdy potem przybraliśmy nazwę polskiej partji socjalno — demokratycznej, znowu wołano: zdrada! Nie róbcież więc tego rodzaju dziecinnych zarzutów, z których za kilka lat sami będziecie się śmieli. Obecne zarzuty są właśnie takie same. Chcemy, aby wiedziano, że socjaliści polscy dążą do zjednoczenia się bez względu na kordony w jedną całość. Na to odpowiadacie: to zdrada, my jesteśmy „galicyjscy“ socjaliści i o niczem więcej wiedzieć nie chcemy“… „Podniesiono tu jeden bardzo na pozór marksistowski argument, ciągnął dalej, mówiąc o haśle niepodległości, że warunki ekonomiczne są przeciwko nam; nie rządy: rosyjski, pruski i austrjacki, tylko warunki ekonomiczne, które sobie chodzą po świecie, więc nic nie możemy na to poradzić. Gdyby Marks słyszał to rozumowanie, wyrzekłby się takich rzekomych swoich uczniów. Więc jakto? Że świniopasy serbskie mają niezależny byt państwowy, że istnieją takie państwa, jak Czarnogóra, Rumunja, jak Austrja — to warunki ekonomiczne tego wymagają, a my mamy pecha, bo nie mamy protekcji u warunków ekonomicznych. Nie blamujcie wielkiej i pięknej teorji Marksa. Czy nie rozumiecie, że gdyby partja nasza stała się partją simpleksów, nie mógłbym się dać wybierać, bo czy na trybunie parlamentarnej, czy na tej tu trybunie w radzie miejskiej, głoszę wobec całego świata: my bronimy praw narodowych, my dążymy do niepodległości Polski“. Na kongresie owym Daszyński wygłosił również mowę przeciw separatyzmowi żydowskie-
