Strona:PL Adam Próchnik - Ignacy Daszyński życie praca walka.pdf/20

odświętny patrjotyzm w sensie ówczesnych ugodowców. Patrjotyzm młodych Daszyńskich czerpał swe soki z dziejów walk powstańczych i rewolucyjnych, wyrastał z atmosfery dymiących pobojowisk, i rewolucyjne i bojowe krzesał w nich pierwiastki. Był to patrjotyzm integralny, bezkompromisowy, wyrażający się w marzeniach o walce zbrojnej z wszystkimi zaborcami i w najbezwzględniejszem potępieniu wszelakiej ugody. Wielu ideami wzbogaci się w przyszłości świadomość Daszyńskiego, podłoże jego rewolucyjności się pogłębi, ale ten pierwiastek zostanie w nim nazawsze.
 W r. 1880, Ignacy Daszyński miał wtenczas 14 lat, obaj bracia wzięli czynny udział w manifestacji patrjotycznej w dzień zaduszny. Feliks napisał wiersz skierowany przeciw ugodzie z Habsburgami, a Ignacy odhetografował go i rozrzucił wśród młodzieży na cmentarzu. Represje nie kazały na siebie czekać. Feliks został aresztowany, a Ignacego, jako współwinnego, pociągnięto również do karnej odpowiedzialności. Ostatecznie jednak wobec dziecinnego wieku Ignacego prokurator odstąpił od oskarżenia, a Feliksa sąd przysięgłych uwolnił. W każdym razie było to pierwsze namaszczenie rewolucyjne. Obaj bracia zdobyli sobie markę buntowników, spokojne, kołtuńskie mieszczaństwo zaczęło od nich się odsuwać, a matka wylewała łzy, lękając się o przyszłość ukochanych dzieci. Jasnem było, że droga karjery urzędniczej, jedyna w ówczesnej Galicji, nie dla nich jest stworzona.
 Za owych stanisławowskich, gimnazjalnych czasów młodzi Daszyńscy postawili też pierwsze kroki w dziedzinie życia organizacyjnego. Weszli w skład tajnej organizacji uczniowskiej o charakterze patrjotycznym. Członkowie związku pracowali nad swem wyrobieniem fizyczno-militarnem pod kątem widzenia przyszłego powstania i czytali wspólnie książki, zwłaszcza arcydzieła literatury. Pod względem ideowym organizacja miała początkowo charakter radykalno-patrjotyczny bez żadnego programu społecznego. Lecz wkrótce ideologja młodzieży zaczęła się krystalizować. Zwrotem w życiu organizacji było zbratanie się z młodzieżą ukraińską. Zbratanie to odbyło się na tle idei słowiańszczyzny, opartej na podłożu idei słowiańskiej wspólnoty gminnej. Stanowiła ona pomost do socjalizmu, o którym konspiratorzy stanisławowscy mieli bardzo niejasne pojęcie. Emisarjusze kółka wysłani do Lwowa