Strona:PL-Mieczysław Gogacz-Filozofia bytu w „Beniamin Major” Ryszarda ze świętego Wiktora.pdf/64

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

arka Mojżesza, nazwana w Piśmie arca sanctificationis[1] jest zestawieniem prawd o kontemplacji, która jest drogą do uświęcenia człowieka.[2] Byłoby jednak kwestią, jak właściwie zużytkowuje Ryszard spectaculum arki do wyjaśnienia koniecznych praw kontemplacji. Oczywiście posługuje się arką zgodnie z duchem symbolizmu, czyli widzi w niej, podany człowiekowi, projekt całej metafizycznej budowy kontemplacji, sprawiającej w człowieku uświęcające skutki. Wydaje się jednak, że Ryszard nie wyczerpuje na tym faktu arki jako symbolu kontemplacji, którą człowiek może zrealizować. Można twierdzić, że struktura arki jest dla Ryszarda także planem zagadnień, przygotowanym i ukazanym w Piśmie. Być może nie miał Ryszard pełnej świadomości tego, że arka jest także, a może raczej planem rozprawy o kontemplacji, w każdym razie za takim zużytkowaniem jej przez Ryszarda przemawiają argumenty:[3]
 a) Ryszard analizuje elementy konstrukcji arki, materiał z którego jest zbudowana, jej wymiary, całą widzialną stronę i stwierdza, że wszystko to znaczy taką a taką sprawę.[4] Stwierdzając to rozwiązuje problem samodzielnie, chociaż w związku z poznaniem istniejących przedmiotów i w związku z teoriami filozoficznymi, w świetle których widzi przedmioty. Arka tylko zbiera całość zagadnień, porządkuje je, ukazuje i pozwala Ryszardowi mieć psychologiczną pewność, że nie pominął zagadnień, ponieważ całość ich: jak wierzył, została ukazana w arce.

 b) Ewentualną słuszność stwierdzenia popierają, poza tekstami Ryszarda, inne wypowiedzi np.: 1o „Nazwano Beniaminem

  1. ↑ c 63C, „per arcum foederis gratia contemplationis intelligitur”. c 193B.
  2. ↑ „gratia contemplationis per quam in praesenti sanetiiicamur, et in futuro beatificamur” c 65B.
  3. ↑ Poszerzam swoją tezę o stwierdzenie, że cały symbolizm średniowiecza spełniał raczej rolę stawiania problemów, a w konkretnych rozprawach — plan szczegółowy problemu postawionego.
  4. ↑ „Primum itaque designatur in area fabricatione, secundum in ejus deauratione, tertium in corona arcae, quartum intelligimus per propitiatorium. Per duo cherubin quintum et sextum. Si autem ad figuram et materialem facturam respicimus ex illis utique sex manufactis operibus solum primum fabricatur ex ligno, caetera omnia constat ex auro” c77A. „Illa quae est in rebus pertinet ad arcae longitudinem. Illa quae est in operibus pertinet ad latitudinem. IlIa quae est in moribus pertinet ad altitudinem” c 81C. „Toties igitur in arcae nostrae deauratione occupamur, quoties rerum visibilium rationem rimamur” c 85B, por. c 90A, c 92AB, c l09A, c 135C.
Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:PL-Mieczysław_Gogacz-Filozofia_bytu_w_„Beniamin_Major”_Ryszarda_ze_świętego_Wiktora.pdf/64&oldid=2592122”