Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/326

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

znamionowało, ani kości, ani czerepów, ani kruszczowych szczętów. W innych mogiłach były tylko popioły.
Bożki tu znalezione, wielkości od czterech do pięciu cali, lane są z bronzu, a jeden z nich z podłego srebra we środku próżny; wszystkie po ściślejszym rozbiorze, jak słusznie zauważał E. Hr. Tyszkiewicz, i jakeśmy się sami, porównywając je z innemi pomnikami, przekonali, są Egipskie.
Zkąd do Litwy zawędrowali Oziris, Izys, Horus, Kotka,... wytłumaczyć sobie trudno.
Przypuszczają, że je tu przynieść mogli Skandynawi, u których podobne zabytki także się znajdują, mybyśmy nie ledwie myśleli, że to prastara po Fenicjanach pozostałość. Najmniejszéj nie ulega wątpliwości, że wszystkie są czysto Egipskiemi bożyszczami, jak o tém bliższy ich opis przekona. Największy z tych odlewów srebrny, do pasa tylko odbity, wewnątrz próżny, przedstawia postać męzką, młodzieńczą, z twarzą bez brody i wąsów, z wyrazem wybitnym pochodzenia — na głowie znaną thiarę rogatą, z wyraźnemi z przodu bandeletami, mającą. Ręce skrzyżowane na piersiach trzymają, jak wizerunek Oziris’a i jego kapłanów, z jednéj strony bicz, z drugiéj berło. Porównać ją można dla przekonania się o pochodzeniu z rysunkami u Caylus’a (powtórzonemi u J Malliot, Recherches. T. II. Tab. 6. n. 2. Tab. VII. n. 9.). Najmniejszéj nie ulega wątpliwości, że to jest Oziris lub kapłan jego; thiara, oba godła, charakter rzeźby najmocniéj tego dowodzą.
Widocznie taż sama postać Ozirisa, lub jego kapłana, powtarza się na mniejszą skalę, w odlewie bronzowym zakończonym pochwowato i przeznaczonym do osadzenia na czemś. Bronzy tego rodzaju są bardzo pospolite. Thiara rogata, bicz i berło, są i tu bardzo wyraźne, chociaż odlew mały, a bronz popękany i od rdzy przejedzony.
Trzeci posążek, mało co od poprzedzającego mniejszy, także