Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/325

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

kończone. Wpatrzywszy się w całość, niepodobna zaprzeczyć, że artysta jakkolwiek barbarzyński, miał przed sobą wzór lepszy, rzymski, a ruchem postaci i ogólnym jéj rysunkiem, wydał bardzo dobrze groźną potęgę Perkuna. Drobniejsze szczegóły, jako to, zarysy piersi, palce u nóg i rąk, zwoje piorunu i włosy, oczy i twarz cała, głębokiemi rysami rylca są oznaczone. Bronz żółtawo-czerwonawy pokrywa patina zielonkowata, a gdzie niegdzie osad gryszpanowy. Otwór przez głowę i tułów przechodzący, wyświdrowany bardzo czysto, drugi w lewéj ręce ma gwint. Pod względem technicznym odlew wyborny od jednego rzutu dowodzi wprawy rzemieślnika, a jako dzieło sztuki zastanawia tylko całością dobrze pojętą i siła wyrazu, chociaż części wiele zostawują do życzenia i wcale wykończone nie są, a niektórym brak dobrego stosunku. Rysunek na okładce, starożytności litewskie wystawującéj, u P. Wilczyńskiego, którego Perkunas był własnością, dobre o nim daje wyobrażenie.[1]
Inna jeszcze figurka srebrna, uchodząca za bóstwo litewskie, i odkryta na Litwie, dostała się nam z tegoż źródła. Jest to dość niezgrabna postać męzka jakby leżącego, z rękami do boków przytulonemi, brzuch wydatny, na kolanach i u piersi po dwie rysy głębokie, niewiem składy czy co innego oznaczać mające. Wyrobiona ze srebra grubo, i jakby na wpół przecięta, figurka ta, co do rysunku i wartości artystycznéj, nie dorównywa Perkunowi.

Ciekawem odkryciem i zagadką niemałą dla historji kraju, jest niedawna zdobycz młodego archeologa Hr. Adama Platera. Na Żmudzi, w Rosieńskiem, w majętności nazwanéj Szweksznie, rozkopując jednę z trzynastu tam znajdujących się mogił, na saméj granicy pruskiéj położonych, dobyto z niéj siedem razem bożków bronzowych. Obok nich nieznaleziono nic, coby wiek grobowiska

  1. Dziś jest własnością muzeum star. w Wilnie.