autor, przybyć tu musiał z Krakowa, i należeć ma do owych posągów, o których wspomina Miechowita, że w r. 1506, stały przy kościele katedralnym w Krakowie.
Zkąd inąd posąg ten, jak reszta do tego szeregu należąca, niema wcale charakteru właściwego epoce i rzeźbie słowiańskiéj; — nic w nim niema pierwotnego, nic naiwnego, jest to rzeźba niezgrabna, nie artysty ludowego wieków piérwszych, ale miernego wyrobnika, który znać widział wzory lepsze, naśladować je pragnął, a dojść ich nie sprostał. Trudno to wyrazić słowy, co rysunek dobitnie stawi przed oczy; lecz posągi P. Wolańskiego, widocznie są nowéj fabryki jakiejś, co piérwsze na nie wejrzenie okazuje. Styl i robota zdradzają nie XVI nawet, ale XVII lub XVIII wieku rękę.
Flins, bóstwo wskrzeszające umarłych, tak zwane, pisze Manlius i Ursynus, od rodzaju kamienia, na którym stało, od krzemienia (Flins-stein). Czczone było u Łużyczan i Wandalów. Christ. Manlius opisuje posąg jego, ale zdaje się z podania tylko, o nim mówiąc: »Miał on wyrażać postać człowieka martwego, bladego, włosy i kędziory miał czarne, płaszcz na nim był czerwonawego koloru. W prawéj ręce w kiju trzymał pochodnię u wierzchu niby gorejącą, na lewéj zaś jego barce, stał lew z głową podniesioną, którego gmin miał za wskrzesiciela zmarłych.» Z opisu tego widziemy, że rzeźba była polychromową, to jest kolorami pomalowaną, jak i ozdoby świątyń, jak inne zresztą bałwany słowiańskie[1].
- ↑ Manlius. Rer. Lus. L. II, c. 32. »In chronico Sax. sub A. 1116, annotatum est. Vendos seu Slavos iterum a fide christiana descivisse et vetus suum idolum a saxi cui instabat genere Flins dictum erexisse.» Chron. Sax. fol. 245. »Der Abgott hiess Flins, denn er stand auf einem Flins-steine.»
Jeremias Simon Eilenburg. Chronik. T. I, c. 8. »Der Waldgott(?) Flintz oder Flinsz hat unter einem schoenen brei-
