Strona:PL-Józef Ignacy Kraszewski-Sztuka u Slowian.pdf/135

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

naprzykład w Chotkowie (Gozgangias), wyższe daleko być jeszcze musiały, jak się z opisów ich okazuje, (Sefrid Vita S. Otton, II, 2, 136; Acta SS. Jul. I, 419. In hac civitate mirae magnitudinis ac pulchritudinis templum fuit).
Świątynie otaczał podwórzec ogrodzony, z jednemi lub kilką wrotami. O jednéj bramie mówi Saxo w Arkonie, o dwóch w świątyni Prowe Helmold, o trzech w Riedogost Thietmar. Opasanie to, jak ściany, ozdobione było rzeźbami malowanemi. W tym dziedzińcu mieściły się zapewnie stajnie koni wieszczbiarskich, stosy drew ofiarnych, i t. p. Kapłani także mieszkać musieli przy świątyniach, zwłaszcza tam, gdzie one stały odosobnione, na pustych uroczyskach. Za składy skarbów świętych i miejsca schadzek gminy razem, ma p. Srezniewski trzy mniejsze gontyny w Szczecinie przy bożnicy Trygława; był to rodzaj gospód poświęconych, ale o składaniu w nich kosztowności niewiemy. Czasem w jednym podwórcu (jak w Korenicy, Saxo), stały dwie i trzy świątynie razem, nic tam więcéj nad nie niebyło: (Sedet his locus ut pacis tempore desertus, ita tune frequentibus habitaculis consertus patebat, p. 841 i d.).
Świątynia Radegastowa, wedle słów Thietmara, miała być wzniesiona na rogach źwierząt. Tu zauważył p. Srezniewski, że rogi ozdabiały także wnętrza świątyń, że z nich robiono czasze do napoju, jak wzmiankuje żywotopisarz ś. Ottona, (Cornua etiam grandis taurorum agrestium deaurata, et gemmis intecta, potibus apta. Sefrid, II, 4, 105). Róg także trzymał w ręku Światowid, który co roku napełniano winem, (Saxo: In dextra corumfario metalli genere exculcum gestabat, quod sacerdos sacrorum ejus peritus annuatim mero profundere consueverat; p. 8 — 23). Z rogów jeszcze wróżono i wróżą u Łużyczan, Chorutanów i innych Słowian; rogi znajdują się w starych zgliszczach Słowiańskich z węglami i szczątkami popiołów ofiarnych. Ztąd wnosićby można, że rogi były u Sło-