środkową kraju i opadają łagodnie zarówno ku południowi, jak i ku północy. Sięgają tylko na niektórych miejscach do samego morza; daleko częściej pozostawiają między sobą a Baltykiem wązki, rozszerzający się tylko przy ujściu większych rzek, pas nizinny. Niziny te są jednak nowotworami aluwialnemi i pochodzą albo z namułów rzecznych, albo też składają się z lotnych piasków, wymielonych przez fale morskie i usypanych przez wiatry. Te wydmy piasczyste, otaczające niemal całe wybrzeże, wypierają powoli morze, powiększając ląd stały; miejscami tylko wdzierają się na ląd i zasypują go zupełnie, niszcząc wszelką, bardzo ubogą zwy-
Wędrujące piaski morskie na wybrzeżu korońskiem.
kle w tych okolicach, wegetacyę. Rycina na str. 73 wyobraża taki „cmentarz drzew“, las zasypany i wyniszczony przez latające piaski morskie. Te wydmy piasczyste Niemcy oznaczają wyrazem Düne. Wyrażenia polskiego niema. Bardzo charakterystycznym objawem zbierania się piasków na wybrzeżu baltyckiem, są zatoki nad ujściami większych rzek, zamknięte prawie zupełnie lub częściowo długiemi a bardzo wązkiemi smugami piasków, mierzejami — po niemiecku „Nehrung“. Zatoki te Niemcy nazywają hafami („Haff“). Zatok takich istnieje na wybrzeżach tej części pasma Baltyckiego, która interesuje nas, jako zamieszkana przez Polaków, trzy. Mia-
