Strona:Opis ziem zamieszkanych przez Polaków 1.djvu/198

 Pozostaje nam jeszcze wrzynający się między Królestwo Polskie i Szląsk, róg południowo-wschodni W. Księstwa. Jest to kraj pagórkowaty, należący pod względem fizyczno-geograficznym do wyżyny Szląskiej. Posiada w części, zbliżonej do Prosny, glebę średnią, w części zachodniej piasczystą. Obszar ten obejmował dawniej dwa powiaty: Odolanowski i Ostrzeszowski. W r. 1887 utworzono z nich cztery: Odolanowski i Ostrowski, Ostrzeszowski i Kępiński. Z tych 4 okręgów tylko Ostrowski nie graniczy z Szląskiem i nie posiada scharakteryzowanych wyżej znamion wyznaniowych, które są wynikiem imigracyi protestantów i rozwoju protestantyzmu w kraju. Posiada on ludność polską katolicką; protestanci przyznają się wyłącznie do narodowości niemieckiej. Powiat ten posiada tylko jedno miasto: Ostrów, dość ludne, handlowe, przemysłowe i rozwijające się szybko. Naliczono w nim w r. 1900 — 11,803 mieszkańców; Polacy katolicy stanowią blizko ²/₃ ludności. Trzy pozostałe powiaty posiadają wspólną cechę, którą różnią się bardzo od reszty W. Księstwa. Polacy stanowią tam bardzo wysoki procent ludności, ale część ich należy do wyznania protestanckiego, a skutkiem tego nie podlega usiłowaniom germanizacyjnym i nie bierze żadnego udziału w ruchu politycznym polskim. Dokładną liczbę tych protestantów polskich określić trudno. Obliczają ich na mniej-więcej 10,000. Są oni najliczniejsi w powiatach Odolanowskim i Ostrzeszowskim. Odolanowski posiada 4 miasteczka, prawie czysto polskie: Odolanów (Adelnau) z 2,311, Raszkówz 1,658 i Sulmierzyce z 2,888 mieszkańcami. W miastach pow. Ostrzeszowskiego również Polacy posiadają wielką przewagę. W Ostrzeszowie (Schildberg) naliczono w r. 1900 — 4,647, w Mikstacie 1,396, w Grabowie 1,805 mieszkańców. Ostrzeszów posiada starożytny kościół z wieku XV, oraz ruiny znacznie starszego zamku. Powiat Kępiński stanowi ostatnią południową cząstkę W. Księstwa. Posiada dwa miasta, z których powiatowe, Kępno, niegdyś i jeszcze w pierwszej połowie wieku XIX odznaczało się wielką ruchliwością handlową i należało do najludniejszych na ziemiach teraźniejszych Księstwa, ale obecnie, skutkiem zmiany stosunków komunikacyjnych, upada powoli. Naliczono w nim w r. 1900 — 5,707 mieszkańców. Drugie miasteczko powiatu, Baranów, jest maleńkie, posiada 867 mieszkańców. W obu Polacy stanowią większość.