szkodę w komunikacyi, ten grzbiet wzgórz był naturalnem połączeniem między południową i północną częścią kraju, i tędy szła stara droga handlowa z doliny Odry do doliny Noteci i Wisły. Tutaj też musiało powstać główne środowisko handlowe i polityczne kraju. Tej okoliczności zawdzięcza Poznań rolę, którą odegrał
w dziejach. Według pierwotnego podziału prowincyi, cały ten grzbiet, łączący wzgórza południowe z północnemi, stanowił jednostkę administracyjną, pod nazwą pow. Poznańskiego. W związku z utworzeniem nowej organizacyi, Poznań, jako wielkie miasto, został wyłączony z powiatu i otrzymał prawa powiatu miejskiego. Następnie podzielono i powiat wiejski Poznański na dwie części: powiat zachodni i powiat wschodni. Wreszcie zaś, pod sam koniec wieku XIX przyłączono z obu powiatów wiejskich gminy, sąsiadujące z miastem, a mianowicie: Jerzyce, Ś-ty Łazarz (i Górczyn), Wildę i Zawady do Poznania. Istnieją więc obecnie trzy powiaty Poznańskie: 1) miejski, 2) wiejski wschodni i 3) wiejski zachodni. Siedzibą władz dla wszystkich trzech powiatów pozostał nadal Poznań.
