„Tyżeś-to — rzekłem — coś był sam jedynie
Godzien w ksiąg mądrość pędzla kłaść ponęty,
On Oderisi, słynny mistrz z Urbino?“[1]
A ten: „Gdy karty szukasz uśmiechniętéj,
Franka z Bolonii patrz dziś malowania[2],
Mnie z bazgrzącemi chadzać już chłopięty!...
A wiesz, w ten sposób mówić co mię skłania?
Dawniej, pierwszeństwa gdy mię jadła trwoga,
Nie miałbyś tego z moich ust wyznania;
Lecz tu w proch wbija pychę mą kaźń sroga —
A jeszcze może byłbym zapadł gorzéj,
Gdybym się nie był zwrócił wczas do Boga.
Ach! tak: próżnością myśmy dziwnie chorzy!
Bo na cóż dziś ci kwitnąć, ziemska chwało,
Gdy cię sławniejsze jutro upokorzy?
Tak Cimabuemu marnie się wydało,
Że on miał pędzla królem być; jeżeli
Głośniejszy Giotto wziął cześć jego całą![3]
Cavalcantiemu tak zdał Guinicelli
Języka berło z rąk[4] — a któż odgadnie,
Czy go już inni znów mu z rąk nie wzięli?
Rozgłos po świecie — to jak wiatr, bezładnie
Wiejący w strony. Nuż z nim ziemskie ślepce!
Dziś bądźcie w górze, by siąść jutro na dnie!
Gdy śmierć twe ciało już zużyte zdepce,
Czyż wieść o tobie z większym brzmi łoskotem,
Niż gdyby anioł zdmuchnął cię w kolebce?
A cóż dopiero w lat tysiące potem!
Co jednak mniej jest, niźli błysk promiennéj
Źrenicy, gdy go zbliżysz z gwiazd obrotem!
Patrz! ów przed tobą, który szedł jak senny,
Toć-że Toskania hołd mu niosła cała —
Dziś ledwie o nim szepczą w grodzie Syenny,
Której był panem. Przed nim padła chwała
Florencyi, tyleż w czasie tym wyniosła,
Ile się dzisiaj bezwstydnicą stała!
Ach! sława ludzka więdnie tak, jak wzrosła!
Bo Tenże sam jest, który jesień ciemną
I który jasną wiosnę ma za posła“...
A ja mu na to: Z słów twych niedaremno
W serce pokorę bierze człek surową.
Lecz powiedz: kto jest ten, co szedł przedemną?
- ↑ Oderisi d’ Agubbio w księstwie Urbino był sławnym miniaturzystą w końcu w. XIII.
- ↑ Franco Bolognese, także sławny miniaturzysta, młodszy nieco, niż Oderisi.
- ↑ Cimabue († 1300) i Giotto († 1336) — dwaj najsłynniejsi malarze włoscy w końcu XIII i początkach XIV w.
- ↑ Gwido Guinicelli († 1276) był jednym z najwcześniejszych poetów włoskich; Gwido Cavalcanti († 1301) należał do poetów współczesnych Dantemu.
