gotowanym na wszelkie ewentualności i odpowiednio się od nich zabezpieczyć.
Po 2 — 3 minutach przebywania pod wodą człowiek przestaje oddychać. Jeżeli zanurzony zostaje w wodzie do 10 minut, można się jeszcze spodziewać, że uda się go uratować. Jeżeli natomiast człowieka wyciągnie się z wody, po 20 — 30 minutach, wówczas żadnego już ratunku niema.
Przedewszystkiem w tonącym należy pobudzić krążenie krwi, oraz wywołać reakcję oddechu; w tym celu, nie tracąc ani sekundy czasu, należy zastosować się do niżej podanych wskazówek, posyłając jednocześnie po lekarza.
Należy położyć topielca na wznak; zdjąć ubranie, obciskające ciało. Jeżeli się znajdzie ciepły płaszcz lub derka, wówczas rozbiera się go do naga i obwija do pasa. Podkłada pod lędźwie jakiś miękki przedmiot (zwiniętą kurtkę, poduszkę i t. p.) dla wyprostowania klatki piersiowej. Otwiera się topielcowi usta. Jeżeli szczęki są silnie zwarte, wówczas należy je podważać cienką deszczułką lub innym do tego celu nadającym się przedmiotem. Wytrzeć i oczyścić z mułu i piasku nos, usta, palcem owiniętym w gałganek; wyciągnąć możliwie jaknajbardziej język topielca; przywiązać taśmą do podbródka lub oddać drugiemu, aby go utrzymywał.
Wszystkie wyżej podane czynności należy wykonać szybko jedne po drugich, w celu szybszego przy-
