Strona:Materyały i prace Komisyi Językowej T.1.djvu/160

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

w Koronowie; na górnym brzegu czytamy bowiem: Liber B. Mariae de Corona, na dolnym: Corononiensis Marij; pochodzi więc z Wielkopolski.
W Zielnika Mogunckim pod każdą ryciną, przedstawiającą roślinę, umieszczona jest po lewej stronie łacińska, po prawej niemiecka jej nazwa; między niemi, a częściowo ponad niemi, umieścił w kórnickim egzemplarzu glosator — niezawodnie zakonnik wielkopolski z Koronowa, polskie nazwy. Nadmieniam jeszcze, iż w glosach tych znać dwojaki charakter pisma. Różnica czasu nie może być znaczna; tam, gdzie roślina ma więcej nazw, kładę naprzód starszą. Z charakteru pisma jakoteż z nie- których właściwości ortograficznych wnoszę, iż glosy pochodzą z początku XVI wieku. Odpowiadają one w przeważnej części nazwom nachodzącym w Zielniku Falimirza, nie przynosi więc słowniczek nasz wiele językowych zdobyczy. Sądzę jednakże, iż glosy te zasługują na ogłoszenie już to dla tego, iż są starsze od najstarszego drukowanego zielnika, już też dla tego, iż są dowodem, że nazwy nawet zagranicznych roślin były już na początku XVI w. powszechnie w kraju przyjęte, skąd dalszy wniosek, że i rośliny same w Polsce już wówczas oddawna znane były. Zaaklimatyzowali je niezawodnie zakonnicy, już to cudzoziemcy przybywający do Polski, już to krajowcy wracający do kraju po odbyciu nauk lub nowicyatu za granicą.
W egzemplarzu kórnickim Mogunckiego zielnika znajdują się jeszcze obok rycin notatki pismem XVII w. i to po lewej stronie opisane jest miejsce, gdzie odnośna roślina się znachodzi po prawej zaś nazwa rośliny. Gdzie te nazwy różnią się od naszych glos, tam przytaczam je w nawiasie, sądząc, iż to dla botaników naszych może być w niektórych przypadkach rzeczą pożyteczną i pożądaną[1].


Absintheum — pyolun.
Abrotanum — Bozedrzewko (Boże drzewko. Proszczak).
Altea — vyelkj szlasz.


  1. Znak (!), pochodzący od redakcyi, = sic!; (sic) pochodzi od wydawcy.