Strona:Maria Steczkowska - Obrazki z podróży do Tatrów i Pienin.djvu/35

w r. 1343 przez Kazimierza W. stoi nieopodal rynku w ciasnéj uliczce.
 Prócz urzędników stanowiących arystokracyją miasteczka, Nowytarg liczący blisko 4000 ludności przez samych prawie zamieszkany jest górali, pośród których osiedla się i mnoży coraz liczniéj handlujące, oszukujące i spekulujące w różny sposób żydostwo. Górale w Nowymtargu nie są jeszcze owym ludem dorodnym i dzielnym jaki zamieszkuje doliny u samych stóp Tatrów leżące; ubiór ich nawet przypomina górali bieskidowych. Gunie noszą długie za kolana sięgające, kapelusze okrągłe z dość szerokiemi skrzydłami.
 Najdawniejsze wzmianki o osadach w dolinie nowotarskiéj, sięgają początku 13 wieku. Roku 1234 założony został klasztor Cystersów w Ludźmierzu o pół mili od Nowegotargu, kilka lat późniéj, (1245) dla rozbojów, do Szczerzyca przeniesiony. Są na to dowody historyczne, iż założyciel rzeczonego klasztoru, Teodor hrabia na Ruszczy wojewoda Krakowski 1204 r. otrzymał przywiléj na wykarczowanie lasów i osadzanie kolonij w dolinie nowotarskiéj. Ludźmierz i Nowytarg mają tu być najpierwszemi osadami. To osadzanie, do którego prawo dostało się późniéj Jordanowi Spytkowi, szybko postępowało, gdyż prócz Nowegotargu, Długopole, Klikuszowa, Waxmund, Ostrowsko, Dębno, Szaflary nad Białym Dunajcem wraz z kilkoma wsiami w Bieskidach, (Podobin, Niedźwiedź, Olszówka, dochody słonego źródła w Rabce, Mszana, Kasina i Ogonówka) należały do uposażenia Ludźmierskich Cystersów. Wszystkie te wsie, prócz Ludźmierza i Krauszowa, postradali Cystersi 1380 r., a to z następującego powodu. Opat Begis zbudowany przez Cystersów zamek w Szaflarach, wypuścił w dzierżawę jakiemuś przechrzcie, który tam bił fałszywą monetę. Opat miał sobie polecone rozkazem królewskim ujęcie tego fałszerza; gdy zaś zwlekał wykonanie tego