Strona:Maksymilian Jackowski - Rzut oka na nasze zasady, sprawy i potrzeby.pdf/51

ściwie bywają zastosowane. Lubo cel uwydatnia się powszechnie przy końcu wykładu rzeczy, to ja jednakże tym razem zrobię wyjątek i postawię go na samym czele, ażeby czytelnik mając go zawsze przed oczyma miał ułatwiony sąd, czy drogi jakie ja ku niemu wskazuję są proste.
 Bogactwo narodowe jest zbiorem bogactw należących do pojedynczych członków społeczeństwa, a że każde bogactwo pojedyncze o tyle tylko może się zwiększać lub zmniejszać o ile człowiek posiada zdolności do pracy i tworzenia kapitałów, i o ile ma prawa do ziemi którą zamieszkuje, ztąd téż prosty wypływa wniosek że każde społeczeństwo o tyle tylko bogatém być może, o ile jest uzdolnioném do pracy, do tworzenia kapitałów, i o ile rozciąga się jego prawo do posiadania ziemi; czyli bogactwo to, jest zależném od źródeł dochodów których społeczeństwo jest właścicielem.
 Zwiększanie się lub zmniejszanie summy tych bogactw, oddziaływa na podnoszenie się lub upadanie dobrobytu. Główném źródłem zasilającém bogactwo narodowe jest produkcya, któréj czynnikami są ludność czyli praca, ziemia, kapitał. Równowaga tych podstaw jest głównym warunkiem bogactwa narodowego. Ludność musi stać w ścisłym i wzajemnym stosunku z ziemią i kapitałem, żądając ona żywności i zaspokojenia potrzeb, powinna swą pracą i przemysłem wspierać produkcyjne siły, a przez to zwiększać dochody. Ziemia ażeby była podstawą bogactwa narodowego, powinna być przedewszystkiém w posiadaniu tego społeczeństwa które do takowego bogactwa prawa swe rości, powinna być poruszaną stosownymi kapitałami, obrabianą odpowiednią ilością rąk, i doprowadzoną do najwyższéj rodzajności stopnia. Kapitały ażeby zwiększały bogactwo narodowe, powinni się reprodukować to jest powinny być użyte do przedsięwzięć płodnych przynoszą-