Strona:Maksymilian Jackowski - Rzut oka na nasze zasady, sprawy i potrzeby.pdf/20

dem szczęśliwem. Jedyna nagroda, jaką za pilne czuwanie około trzebienia wad i błędów, a pielęgnowania cnót odbierany jest ta, jeżeli się w dzieciach naszych w całem podobieństwie odradzany, jeżeli one są że tak rzekę zwierciadłem w którem przymioty i zdolności nasze duchowe wiernie się odbijają. Gdy jednakże w tem odbiciu nie widzimy do siebie podobieństwa, czyjaż to wina? Umysł dziecięcia jest giętki i wrażliwy, Bóg wszczepił w niego słabe iskierki duchowe, które dopiero rozdmuchywać naszą jest rzeczą. Czy atoli ta iskierka wybuchnie w pożar niszczący najszlachetniejsze popędy, — które są skarbem uczuć zbliżających nas do Boga, czy téż goreć będzie wolnym płomieniem, oczyszczać te uczucia z namiętności i przetapiać je na cnoty, to już naszą jest rzeczą. Na nas przeto spada odpowiedzialność, a z nią wina lub zasługa, kara lub téż nagroda.
 Nie tylko w wyższych ale i w niższych stanach panują te same w wychowaniu domowem błędy, których ciężar na klassę spółeczeństwa oświeconą spada. Stany mniéj oświecone, nie mając tak dalece rozwiniętych pojęć, aby mogły zbadać zasady i ocenić ich rzeczywistą wartość, przyjmują zwykle i naśladują wzory jakie im przedstawiają stany na wyższym szczeblu oświaty stojące. Ztąd złe czy dobre idzie z góry i szerzy się we wszystkich warstwach spółeczeństwa. Błędy jakie paraliżują domowe wychowanie są rozliczne, zatruwają one religijność, narodowość, moralność, obyczajność i intellektualność. Jeżeli nieszczęściem wszystkie w całéj swéj masie zagnieżdżają się w jakiéj młodocianéj niedość czujnie strzeżonéj duszy, przytłumiają w niéj wszelkie szlachetniejsze popędy i rzucają ją na pastwę namiętnościom. Nie dość że za błędy w wychowaniu własnych dzieci odpowiedzialność na nas spada, ale jeszcze i z przykładu jaki z nas biorą warstwy