Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/608

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

tek zmęczenia, szybkiego ruchu; wpadać w chorobę przez nadmierne zmęczenie, spocenie ś.

Zgrzewek, miejsce, na którym w południe na słońcu topnieje śnieg w czasie tęgich mrozów.

Zgrzybialec, człowiek zgrzybiały, starzec.

Zgrzybiałość, wiek zgrzybiały, podeszły, starość późna, sędziwość.

Zgrzybiały, bardzo stary, podeszły wiatach, sędziwy, niedołężny.

Zgrzybieć, zestarzeć ś. wielce.

Zgrzypik, rodzaj chrząszcza z rodziny ryjkowców czyli słoników — p. Żerdzianka (fig.).

Zgrzyt, przykry odgłos, rozlegający ś. przy ocieraniu ś. zębów jednych o drugie; odgłos przenikliwy, nieprzyjemny, rozlegający ś. przy ocieraniu ś. o siebie przedmiotów chropowatych, metalowych zwłaszcza, szczęk, skrzyp; zdarzenie nieprzyjemne, nieporozumienie, niezgoda, kłótnia, odgłos tej niezgody.

Zgrzytać, dok. Zgrzytnąć; wydawać zgrzyt zębami; z. na kogo ze złości = gniewać ś., złorzeczyć; o przedmiotach metalowych, o szkle: wydawać zgrzyt przy wzajemnym ocieraniu ś.

Zgrzytanie, zgrzyt; z. zębów = rozpacz bezsilna i wściekła.

Zgrzytliwie, przysł., ze zgrzytem.

Zgrzytliwy, wydający zgrzyt, pełen zgrzytu, rozlegający ś. zgrzytem.

Zgrzytnąćp. nied. Zgrzytać.

Zguba, zgubienie czego; to, co zgubiono, rzecz zgubiona; wielkie niebezpieczeństwo, zginienie bez ratunku, upadek bez powstania; przyczyna upadku, nieszczęścia; zatracenie: iść na z-ę, przywodzić kogo do z-y, zmawiać ś. na czyjąś z-ę.

Zgubcap. Zgubiciel.

Zgubiciel, Zgubca, ten, który kogo gubi a. zgubił, doprowadził do zguby; ten, który co zgubił.

Zgubić, stracić, utracić co, pozostawić co gdzie tak, że znaleźć nie można; pozbyć ś., pozbawić ś. czego: z. febrę; z. kogo, doprowadzić go do zguby, do upadku; z. ś., być zgubionym; zbłądzić, zbłąkać ś., stracić możność orjentowania ś. wobec nadmiernej ilości czego; dojść do zguby, narazić ś. na wielkie niebezpieczeństwo, upadek, popaść w nieszczęście; w bilardzie: wpędzić niechcący własną bilę do łuzy.

Zgubiony, którego zgubiono, którego narażono na zgubę, który sam ś. zgubił.

Zgubliwyp. Zgubny.

Zgubnie, przysł., w sposób, sprowadzający zgubę, szkodliwie.

Zgubność, cecha tego, co jest zgubne, co jest szkodliwe, co może zgubić.

Zgubny, przynoszący zgubę, wielce szkodliwy, niebezpieczny; podległy zgubie, przeznaczony na zgubę.

Zgubogrozy, grożący zgubą.

Zgubonośny, przynoszący zgubę.

Zguborodny, rodzący zgubę.

Zgumować, spoić, zlepić, skleić gumą, zesztywnić posmarowaniem gumą.

Zguzowacić, uczynić guzowatym; wywołać guzy.

Zguzowacieć, stać ś. guzowatym; dostać guzów.

Zgwałcać, dok. Zgwałcić; zadawać gwałt komu, zmuszać kogo do czego gwałtem: z. niewiastę = hańbić ją przemocą, zniewalać gwałtem; naruszać, przekraczać: z. prawo, ustawę, przymierze; przestępywać co, nie stosować ś. do czego: z. post, święto; wdzierać ś. dokąd gwałtem, profanować: z. miejsce święte, kościół.