z. na sumieniu = doznawać wyrzutów sumienia.
Zaciężnik — p. Zaciążnik.
Zaciężny, Zaciążny, zwerbowany do wojska; służący w wojsku za żołd,
Zacinać, dok. Zaciąć; robić cięcie, ranić czymś ostrym: z. żyłę s = puszczać krew; kąsać, kłuć dotkliwie; z. konie = uderzać je biczem, szpicrutą; z. co w co; robić coś z zapałem i zręcznie, czynić coś z namiętnością: z. w karty = grać w nie namiętnie; z. na co, zakrawać na co; z. z litewska = mieć w mowie akcent litewski; z. ś., kaleczyć ś. czymś ostrym, zawadzać ś. o co, zahaczać ś.; stawiać opór przy poruszaniu: drzwi, okno z-ają ś. = nie dadzą ś. otworzyć; z. ś. w mowie = jąkać ś., nie umieć dalej nic powiedzieć; upierać ś., uwzinać ś., nie ustępować; o koniu: nie chcieć ś. ruszyć z miejsca; z. ś. w gniewie, w złości, w nienawiści, w zapalczywości = trwać w nich uparcie.
Zacior — p. Zacier.
Zaciorowy — p. Zacierowy.
Zacios, chrząszczyk, gatunek sprężyka zbożowego (fig.); miejsce na pniu drzewa, u dołu pnia drzewa, ogołocone z kory siekierą dla wyciśnięcia cechy lub oznaczenia granicy.
Zaciosywać, Zaciesywać, dok. Zaciosać, Zaciesać; ciosając zastrugiwać, zakończać na ostro, zaostrzać; robić zacios na drzewie.
Zaciskać, dok. Zacisnąć; ściskając a. wciskając co, zatykać; ciskać, rzucać co aż do pewnego miejsca, dorzucać dokąd.
Zaciskadło, przyrząd do zaciskania, ściskania — p. Żyłocisk.
Zacisnąć — p. nied. Zaciskać.
Zacisz, Zacisza, Zacisze, Zaciszek, miejsce, osłonione od wiatru; ciche ustronie, dokąd nie dochodzi gwar świata, miejsce samotne: z. domowe, klasztorne.
Zaciszać, dok. Zaeiszyć; czynić cichym, uciszać.
Zaciszny, zasłoniony od wiatru; spokojny, cichy, samotny, odludny.
Zaciszyć — p. nied. Zaciszać.
Zacklić się, tylko nieosob. z-iło mi ś., zaczęło mi być ckliwo, słabo, poczułem jakiś niesmak.
Zacknąć się, tylko nieosob. z-ęło mi ś., zaczęło mi być tęskno, zatęskniłem.
Zacnie, przysł., uczciwie, poczciwie, czcigodnie, szlachetnie, honorowo.
Zacnieć, stawać ś. zacnym a. zacniejszym, uszlachetniać ś.
Zacnorodny, pochodzący ze znakomitego rodu.
Zacność, przymiot tego, co jest zacne; mieć w z-ści = w poważaniu.
Zacny, szanowny, czcigodny, cny, szlachetny, honorowy, uczciwy; znakomity, świetny, wyborny, doskonały, wyśmienity.
Zacofnąć, cofnąć ś. nieco; z. kogo od czego, powstrzymać.
Zacuchnąć (się), zacząć cuchnąć, zaśmiardnąć ś.
Zacucić, wzniecić, wywołać.
Zacugować, zawiązać, zadzierzgnąć, ściągnąć sznurem a. rzemieniem.
Zacukrować, zaprawić cukrem, osłodzić.
Zacumować, skrętkę witką w końcu zawiązać, by ś. nie rozkręcała; co do łodzi: przywiązać ją liną do hartfula, czyli kołu wbitego w ląd.
Zacyfrować, dać cyfrę, podpis, pierwsze litery nazwiska na jakim dokumencie.
Zacyrklować, zakreślić cyrklem.
Zacyrować, Zacerować, w ubraniu, w trykocie, zaprawić dziurę nićmi a. bawełną.
