wstrzymywać go na drodze, odpierać go; z. komu od czego, przecinać komu co, oddzielać kogo od czego; z. czemu, zapobiegać, przeszkadzać czemu, nie dawać ś. spełnić, dokonać, uprzedzać co: z. złemu, z. niebezpieczeństwu; z. o co, starać ś. o co, dokładać wszelkiej usilności, by osiągnąć co, krzątać ś. koło czego; z. kogo, zaskakiwać, zastawać nieprzygotowanego; z. komu a. u kogo, nadskakiwać komu, starać ś. usilnie o czyjeś łaski, przychylność, zalecać mu ś.; z. ś., zapędzać ś., biegnąc; umrzeć ze zbytniego biegania, ze zmęczenia w biegu.
Zabiegle, przysł., daleko, odlegle — p. Zabiegliwie.
Zabieglec, człowiek, który zabiegł dokąd, uciekł, schronił ś.; zbieg, dezerter, przychodzień, przybysz.
Zabiegliwie, Zapobiegliwie, przysł., ze staraniem, z pilnością, pilnie, usilnie, starannie; zapobiegając czemu, przezornie, przewidująco.
Zabiegliwy, Zapobiegliwy, staranny, pilny, pracowity; usilny; przezorny, przewidujący, zapobiegający czemu, uprzedzający co.
Zabiegłość, pilność, staranność; przemyślność, przezorność, obrotność; rozpasanie, wyuzdanie.
Zabiegły, daleki, odległy — p. Zabiegliwy.
Zabiegnąć — p. Zabiec.
Zabielać, dok. Zabielić; powlekać białym kolorem, farbować na biało; rozjaśniać, wyjaśniać, przesycać światłem.
Zabieleć, nabrać białości, koloru białego.
Zabieracz, człowiek, który coś komu zabiera.
Zabierać, dok. Zabrać; brać coś z sobą dla przeniesienia w inne miejsce, porywać, przywłaszczać sobie, chwytać z sobą, grabić, zagrabiać, odejmować, odbierać komuś gwałtem, pozbawiać kogo czego przemocą; brać kogo, co na jakiś cel, do jakiego zajęcia, do jakiejś roboty; brać z sobą swoje i uciekać, unosić; z. sobie a. komu czas = zajmować, zabijać, marnotrawić; z. miejsce = zajmować je, zasiadać na nim, rozsiadać ś.; z. głos = zaczynać mówić, przemawiać, rozpoczynać mowę; z. z kimś przyjaźń, znajomość = wchodzić w przyjaźń, znajomość, zaprzyjaźniać ś., zaznajamiać ś.; z. nogi za pas = uciekać, zmykać; o rzekach: z. w siebie, pochłaniać, wchłaniać, brać do swego koryta; o wodach: pokrywać sobą, zalewać, np. podczas przyboru; z. ś., brać ś., do czego przygotowywać ś., szykować ś., gotować ś.; wybierać ś., wyprawiać ś., wynosić ś. ze swemi manatkami; z. ś. w drogę z kim, z czym = iść z kim, jechać z kim razem; z. ś. do stanu małżeńskiego, żenić ś., wychodzić za mąż = formuła zapowiedzi; z-a ś. na co, zanosi ś. na co, ma ś. ku czemu, przygotowuje ś. coś, zdaje ś., że będzie coś.
Zabieżeć — p. nied. Zabiegać.
Zabijacz, człowiek, który zabija, morderca, zabójca.
Zabijaczka, forma żeń. od Zabijacz.
Zabijać, dok. Zabić; bijąc, tłukąc, uderzając, wpędzać, zapędzać, wtłaczać, wrażać co w co; zatykać, zapychać jakiś otwór, zamykać, wbijając jakąś zatyczkę, zaszpuntowywać, zaszalowywać, zagważdżać; kłócąc, mieszając, zaprawiać; pozbawiać kogo życia, zwłaszcza uderzeniem, postrzałem, ostrą bronią, zamordowywać; o bydle: rznąć, szlachtować, rzezać; gubić, wytracać, wygubiać, wyniszczać; ranić boleśnie, zadawać cierpienie; z. komu klin w głowę a. do głowy = sprawiać kłopot, dawać do myślenia; z. ko-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/461
Ta strona została przepisana.
