w umyśle dzięki pamięci; obraz zmysłowy pojęcia oderwanego, symbol, znak, figura; wzór, podług którego formuje ś. co; świadomość, znajomość czego: nie mam o tym w-a = nie wiem; nie masz o niczym wyobrażenia = nic nie wiesz, nic nie umiesz.
Wyojczyźniać, ^. Wyojczyźnić; pozbawiać kogo ojczyzny, wyzuwać z ojczyzny, przywłaszczając ją sobie.
Wyojczyźnić — p. nied. Wyojczyźniać.
Wyonaczyć, wykręcić, przeinaczyć, inaczej przedstawić.
Wyopaczyć, przeinaczyć, wynicować, na opak wywrócić, wykręcić; w. ś., na opak wywrócić ś., popsuć ś., przez zmianę kierunku.
Wyorać — p. nied. Wyorywać; w. rolę = orząc, dobrze ją uprawić.
Wyorywać, dok. Wyorać; orząc wydobywać co na wierzch; orząc, zajmując ś. pracą rolną zarabiać; orząc robić, np. skiby, zagony, brózdy; w. granicę, miedzę = orząc, przekraczać je, worywać ś. w cudzy grunt.
Wyosełkować, wyostrzyć na osełce.
Wyosobniać, dok. Wyosobnić; osobnym czynić, oddzielać, wyłączać, wyodrębniać, wyobcowywać; w. ś., stawać ś. osobnym, oddzielnym, nie chcieć należeć do czego; wyodrębniać ś. od czego, wyobcowywać ś.
Wyostrzać, dok. Wyostrzyć; ostrzyć, naostrzać, czynić ostrym, wecować, toczyć.
Wyostrzeć, ostrym ś. stać, nabrać ostrości.
Wyostrzyć — p. nied. Wyostrzać.
Wyowocować się, stać ś. mniej zdolnym do dawania owoców, wyjałowić ś., stać ś. bezpłodnym.
Wyozdobić, czynić ozdobnym, przyozdobić, wystroić.
Wypaczać, dok. Wypaczyć; wykrzywiać, wyginać w niewłaściwym kierunku, prowadzić niewłaściwie, psuć czyj charakter, psuć, niszczyć w znaczeniu moralnym, demoralizować przez nadanie fałszywego kierunku duchowego; w. ś.. wykrzywiać ś.; wyginać ś. w niewłaściwym kierunku; pójść niewłaściwą drogą w życiu, demoralizować ś.
Wypaczyć — p. nied. Wypaczać.
Wypad, wypadanie, wypadnięcie; wycieczka; w fechtunku: wysunięcie naprzód prawej nogi z przesunięciem na nią całej figury celem ugodzenia przeciwnika.
Wypadać, dok. Wypaść; padać ze środka czego na zewnątrz, z wnętrza czego w kierunku ciążenia powszechnego, spadać na ziemię; wydostawać ś., wydobywać ś., wybiegać, wyskakiwać, wylatać szybko ze środka czego; wymykać ś., wyślizgać ś.; odłączać ś., wyzwalać ś. od zależności, od kogo, czego, wyswobadzać ś.; w. na kogo, aa co, napadać, czynić napad, najście; być wydawanym, ogłaszanym, jako wynik narad, wynikać, zapadać: w-dł wyrok, uchwała, postanowienie; przytrafiać ś., zdarzać ś., przygadzać ś.; przypadać na kogo, na co, jako prawo, przywilej a. powinność, obowiązek: na mnie kolej w-a, przy podziale na każdego w-a po tysiąc złotych; los w-adł na niego; wynosić, kosztować, być wartym pewną sumę pieniędzy; wychodzić na co: to na jedno w-a; zdychać jedno po drugim kolejno; bydło w-dło; w-a = przystoi, uchodzi, godzi ś., jest właściwe, przyzwoite, przystoi; piorun w-dł z chmury = wytrzasnął; włosy w-ają = pełzną, wychodzą; w-dł członek ze stawu = wyłamał ś., wywichnął ś., wyskoczył, wyszedł; w. z łaski czyjej = tracić ją; w. z tak-
Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/393
Wygląd
Ta strona została przepisana.