Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/374

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

wytłumaczenie, wyjaśnienie, wyłuszczenie, komentarz; sposób udzielenia komu (dzieciom, młodzieży, publiczności, czytelnikom) jakiej umiejętności lub sama ta umiejętność; książka, dzieło, zawierające całokształt jakiej umiejętności; przekład, tłumaczenie z jednego języka na drugi; wyłożona na wierzch krawędź ubrania, wyłoga.

Wykładacz, człowiek, który co wykłada, objaśnia, wyjaśnia, komentator; człowiek, przekładający co z jednego języka na drugi; tłómacz.

Wykładać, dok. Wyłożyć; wydobywając co z głębi czego, z ukrycia, kłaść na wierzchu, na widoku, wynosić na wierzch; w. konia, wołu = wyprzęgać; w. pieniądze — wydawać na co, np. na jakie przedsięwzięcie, ponosić koszty czego, łożyć na co; tłumaczyć, wyjaśniać, komentować, wyłuszczać treść, istotę czego; o nauczycielu: udzielać dzieciom a. młodzieży jakiej umiejętności, uczyć ich czego, opowiadać ją słuchaczom; o pisarzu: zawierać w swym dziele treść jakiej umiejętności, rozwijać przed słuchaczami jaką naukę w celu nauczenia ich; przekładać, tłumaczyć z jednego języka na drugi; wyścielać, pokrywać powierzchnię czego cienką warstwą czego, fornirować, taflować; w. ubranie = robić wyłogi; w. towar = pokazywać go w większej ilości w celu wybrania; w. ś., być wykładanym.

Wykładany, którego wykładano; kołnierz w. = z szerokiemi wyłogami, otwarty z przodu.

Wykładnik, w mat., w. potęgi = liczba, umieszczona z prawej strony u góry wielkości, oznaczająca, ile razy dana wielkość ma być pomnożona przez samą siebie; w. pierwiastka = liczba, umieszczona w otworystości znaku pierwiastka, oznaczająca, ile razy szukana wielkość musi być przemnożona przez samą siebie, by utworzyć daną wielkość.

Wykładność, przymiot tego, co jest wykładne.

Wykładny, dokładny, dobrze wyłożony, należycie wyjaśniony; drobiazgowy, szczegółowy; łatwy do wytłumaczenia; obszerny, przestronny; z wyłogami.

Wykłamać, zyskać przez kłamstwa; kłamaniem uwolnić kogo od kary, od odpowiedzialności; w. ś., kłamiąc uwolnić ś., wyłgać ś., wykręcić ś.

Wykłosić się, o zbożu: wypuścić kłosy.

Wykłócić się, bardzo ś. z kim nakłócić, zmęczyć ś. długim kłóceniem ś. z kim.

Wykłóćp. nied. Wykałać.

Wykłusać konia = jadąc kłusem, zmęczyć go; w. kogo = wyhasać, wyjeździć; zgromić, złajać.

Wyknąć, przywykać, przyzwyczajać ś.

Wykochać, ukochać, bardzo pokochać, umiłować; wypielęgnować, wychuchać; w. kogo, nakochać ś. w nim do woli; w. ś., nakochać ś. aż do przesytu, nasycić ś. miłością; w. ś., wyrosnąć bujnie.

Wykocić się, o owcy, zajęczycy, kotce: wydać płód.

Wykoczować, obcych poddanych wysiedlić, gdzieindziej ich umieścić; w. ś., przesiedlić ś., przenieść ś. na inne miejsce; nasycić ś. życiem koczowniczym.

Wykołaczykp. Wykałaczyk.

Wykołatać, kołataniem, stukaniem, uderzaniem wybić, wyrzucić, wypchnąć co z czego; kołataniem wystraszyć, przepłoszyć; w. co na kim, usilnie domagając ś. uzyskać; w. ś., wybrnąć, wygramolić ś. z czego z biedą.

Wykołysać, kołysząc, chwiejąc