Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 3.djvu/191

iść z powodu zmęczenia, wyczerpania; u. na siłach = tracić siły; gęba mu nie u-je = nie zamilka, ciągle mówi; deszcz, śnieg nie u-je = ciągle pada; u. ś., o płynach: oczyszczać ś., klarować ś. przez opadnięcie mętów na dno.

 Ustawca, Ustawiciel, człowiek, który co ustanawia, urządza, organizator; u. prawa = prawodawca.

 Ustawiać, dok. Ustawić; porządnie, prosto co stawiać, porządkować; u. wojsko = szykować; u. ś., stawać w porządku, w szeregu.

 Ustawicznie, przysł., ciągle, wciąż, bez przerwy, stale, nieustannie.

 Ustawiczność, nieprzerwanie, ciąg trwały, trwałość, ciągłość czego.

 Ustawiczny, trwający nieprzerwanie, nie ustający, ciągły, trwały.

 Ustawny — p. Ustawiczny.

 Ustawodawca, nadający prawa; ustanowiciel praw, prawodawca.

 Ustawodawczy, odnoszący ś. do ustawodawcy, prawodawczy, mający prawo nadawać ustawy, wydany przez prawodawcę; wydany na zasadzie praw.

 Ustawodawczyni, forma żeńs. od Ustawodawca.

 Ustawodawstwo, ustanawianie praw, prawodawstwo, nadawanie ustaw, praw.

 Ustąpiciel, człowiek, który ustępuje z jakiego miejsca, który co komu ustępuje.

 Ustąpić — p. nied. Ustępować.

 Usteczka (-czek), małe, ładne usta; usta kobiety a. dziecka.

 Usterk, Usterka, to, o co można utknąć, zapora, zawada; potknięcie ś.; niewielki błąd, małe wykroczenie; niewielka wada, przywara.

 Usterkać się, dok. Usterknąć ś.; potykać ś., utykać; przen., błądzić, błąd popełniać, wykraczać przeciw czemu.

 Usterkliwy, usterkający ś. często; mający usterki, ułomny.

 Usterknąć się — p. nied. Usterkać się.

 Ustęp, ustąpienie na stronę, cofnięcie ś., odejście; ustąpienie, wyjście: proszę na u.! = proszę wyjść!; czas, w którym sąd namyśla ś., jaki wydać wyrok; odchylenie ś. na bok, na stronę; przekroczenie jakiego obowiązku, prawa, wykroczenie, występek, przestępstwo; cząstka jakiegoś dzieła literackiego a. naukowego, fragment, urywek; miejsce w książce drukowanej a. w rękopisie, gdzie zaczyna ś. od nowego wiersza: czytać od u-u; u. morza = odpływ; w budown., miejsce, gdzie ś. zaczyna nowy mur; wybrzeże morskie, zatoka; w fort., odległość ziemi nienaruszonej, która zostawia ś. między przedpiersieniem a rowem, by nie robić spadku przedpiersienia i skarpy nadto pochyłym, a wstrzymać jednak osypywanie ś. ziemi od kul nieprzyjacielskich; wychodek, wygódka, prewet, klozet.

 Ustępliwie, przysł., łatwo ustępując, zgodnie, ulegle.

 Ustępliwy, łatwo ustępujący, skłonny do ustępstw, uległy.

 Ustępnie — p. Ustępliwie.

 Ustępny — p. Ustępliwy.

 Ustępować, dok. Ustąpić; cofać ś., uchodzić, odchodzić; u. komu = stosować ś. do jego woli, rozkazu, zakazu, polecenia, być posłusznym, ulegać; mądry głupiemu ustąpi = nie będzie ś. z nim spierał, sprzeczał, bo nie warto; u. komu w czym, dawać mu się przewyższyć, prześcignąć, uznawać ś. gorszym, niższym od niego, przodek mu w czym dawać; odstępować, oddawać komu co, rezygnować z czego; spuszczać z ceny; o belce: uginać ś.; o ścianie: usuwać się.

 Ustępstwo, ustąpienie z jakiego warunku, wymagania, preten-