Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/850

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

uszanowania; ocenienie wartości przedmiotu, majątku.

Szacunkarz, nm.p. Szacowniczy.

Szacunkowy, odnoszący ś. do szacuku, oceny wartości; s. podatek = podatek bezpośredni od wykazanego majątku.

Szady, popielaty, siwy, szary, płowy, śniady; kosmaty.

Szadzieć, Szadzićp. Szedzieć, Szedzić.

Szadź, Sadź, szron; sadze; ruń żyta.

Szafa, nm., sprzęt, drewniany, stojący w kształcie podłużnego pudła a. skrzyni, opatrzony drzwiami, z przedziałami, szufladami i półkami, do przechowania w nim różnych przedmiotów (fig.): s. do rzeczy = do sukien i ubrań, s. do bielizny, s. do książek = bibljoteka, s. do naczyń stołowych i zapasów żywności = kredens i t. p.

Szafarka, nm., kobieta, mająca nadzór nad śpiżarnią, klucznica; rozdawczyni czego.

Szafarnia, nm., śpichlerz, śpiżarnia, śpichrz; skrzynia z przedziałami do przechowywania zapasów żywności.

Szafarski, nm., odnoszący ś. do szafarza, właściwy szafarzowi.

Szafarstwo, Szafarowanie, nm., obowiązek szafarza a. szafarki, rządzenie, rozporządzanie, zawiadywanie czym, rozdzielanie, rozdawanie, rozdawnictwo.

Szafarz, nm., zarządca, rządca, plenipotent, włodarz; marszałek, klucznik, odźwierny; zawiadowca, rozdawca; s., pieniężny, publiczny = podskarbi; s. miejski (u Rzymian) = edyl; s. klasztorny = kanafarz; s. weselny = marszałek, starosta, drużba.

Szafarzyć, nm., pełnić obowiązki szafarza, być szafarzem, trudnić ś. szafarstwem.

Szafeczka, nm., mała szafa.

Szafiasty, nm., podobny z kształtu do szafy.

Szafir, gr., odmiana korundu szlachetnego, drogi kamień przezroczysty, barwy ciemno-niebieskiej.

Szafirek, gr., gatunek rośliny cebulkowatej.

Szafirkować, gr., pochlebiać.

Szafirowy, nm., zrobiony z szafiru; ozdobiony szafirem; mający kolor szafiru, błękitny.

Szafka, nm., mała szafa; s. nocna = rodzaj stolika z szafką i szufladką, stawiany przy łóżku (f).

Szafkowy, nm., podobny do szafki: opatrzony szafką; zegar s.

Szaflik, nm., drewniane, okrągłe, górą otwarte naczynie kuchenne z jednym uchem.

Szafot, fr., rusztowanie, na którym spełniają karę śmierci a. piętnowania na skazanych (fig.).

Szafować, nm., rozdawać, trwonić, marnować, puszczać, rozrzucać; s. czym = rozporządzać, zawiadywać.

Szafowy, nm., kształtu szafy.

Szafran, arab., roślina z rodziny kosaćcowatych (fig.); kwiat tej rośliny używany do potraw, ciast i t. p.

Szafraniasty, Szafranowaty, arab., podobny do szafranu; mający kolor szafranu, żółty.

Szafranić, zaprawiać szafranem, farbować przez dodanie szafranu; farbować na żółto; s. ś., żółcić ś., połyskiwać żółtą barwą.