Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/702

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Skotnica, droga pod lasem między polami, wygon.

Skotnikp. Skotarz.

Skotograf, gr., przyrząd do pisania w ciemności.

Skotołóstwo, nierząd ze zwierzęciem, sodomja.

Skotopaska, pasterka, pastuszka, skotarka; sielanka, idylla.

Skotysta, łć., zwolennik skotyzmu.

Skotyzm, łć., pogląd filozoficzny angielskiego filozofa Jana Dunsa Scota († 1308 r.), który upatrywał podstawy teologji chrześcijańskiej raczej w uczynkach, niż w spekulacji.

Skowany, skuty, okuty.

Skowroda, patelnia.

Skowronek, ptak śpiewający stożkodzioby, z rodziny tejże nazwy (fig.).

Skowronkowyp. Skowrończy

Skowrończę, pisklę skowroków.

Skowrończy, Skowrończany, Skowronkowy, odnoszący ś. do skowronka, właściwy skowronkowi.

Skowyczeć, Skowytać, skomleć, jak pies, wydawać głos żałosny przeciągły, właściwy psu.

Skowyknąć, zaskowyczeć.

Skowyt, Skowyk, skowyczenie.

Skowytaćp. Skowyczeć.

Skowyra, gderacz, zrzęda, nudziarz; sknera, skąpiec.

Skowyrny, żywy, żwawy, ruchliwy, prędki, zgrabny.

Skozaczały, ten, który stał ś. Kozakiem, skozaczony.

Skozaczeć, skozaczyć ś.

Skozaczyć się, Skozaczeć, stać ś. Kozakiem, nabrać cech, właściwych Kozakom.

Skoźleć, stać ś. podobnym do kozła, zmienić ś. w kozła; nabrać cech, właściwych kozłowi.

Skóbelp. Skobel.

Skóra, zwierzchnia powłoka ciała ludzkiego i zwierzęcego (fig.); skóra, zdarta ze zwierzęcia dla celów użytkowych, z sierścią a. bez niej, futro, rzemień; kora na drzewie; zwierzchnia spieczona powłoka chleba; łupina na owocach; przen., postać zewnętrzna, charakter, obyczaj: zmienić s-ę = zmienić ś., zmienić charakter a. obyczaje swoje; wleźć w czyją s-ę = wrodzić ś. w niego, być do niego podobnym; przen., bezpieczeństwo, życie, głowa; do s-y = do żywego, boleśnie, dotkliwie; oberwać po s-rze = być obitym, dostać nauczkę; odzierać, drzeć, łupić ze s-y, do trzeciej s-y, do żywej s-y = wyzyskiwać, krzywdzić; z jednego wołu dwuch s-r nie drą = z jednej rzeczy nie można mieć dwojakiego zysku; zdzierać z kogo s-ę = bić nielitościwie, wyzyskiwać go, kazać sobie za co płacić bardzo drogo; znać kogo po s-rze = po powierzchowności; czuć przez s-ę = przeczuwać, domyślać ś.; wrzeszczy, drze ś., jakby go ze s-y obdzierali = drzeć ś. w niebogłosy; znać kogo przez s-ę = przenikać go nawskroś; ledwo nie wyskoczę ze s-y = doznaję silnego wzruszenia; siedzi pod figurą, a ma djabła za s-ą = obłudny świętoszek; nie chciałbym być w twojej s-rze = w twoim położeniu; wilk w baraniej s-rze = człowiek zły, udający niewinnego, łagodnego; chodzić, jak w nie swojej s-rze = czuć ś. nie swój; zaleźć komu za s-ę, zalać sadła za s-ę = dokuczyć mu; dać komu w s-ę = wybić po pośladku; wart dostać po s-rze = zasłużył na to, by go wybić; s. jego będzie w robocie = wybiją go; nie ośla na mnie s. = nie jestem nieczuły na plagi; tego na wołowej s-rze nie spisze = jest tego