Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/64

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Petrognozja, Petrografja, Petrologja, gr., część gieologji, zajmująca ś. skupieniami minerałów czyli skałami, opisanie skał.

Petrograf, gr., badacz i znawca skał.

Petroleum, łć., olej skalny, nafta.

Petryfikacja, łć., proces kamienienia.

Petryfikaty, łć., skamieniałości.

Petunja, ozdobna roślina ogrodowa z rodziny psiankowatych (fig.).

Petycja, łć., prośba, podanie, żądanie; prośba, wnoszona do władz w sprawach, tyczących się ogółu.

Petycjonować, łć., podawać petycję.

Petyhorski, przym. od Petyhorzec.

Petyhorzec, ukr., rodzaj dawnego żołnierza konnego litewskiego, lekko uzbrojonego; mieszkaniec Piatyhor czyli okolicy między pięciu górami na Ukrainie; Tatar z tej okolicy.

Petyneta, nm., delikatna tkanina z bawełny lub jedwabiu, sztywna, podobna do tiulu.

Petynetowa nm. baba, inaczej sakramentka = baba parzona, z przezroczystości i formy dziurek przypominająca petynetę, delikatna, wymaga stosunkowo wielkiej ilości żółtek.

Pewniak: na p-a, p-em = z wszelką pewnością, niezawodnie, bezwątpienia.

Pewnie, niechybnie, niezawodnie, z pewnością, bez wszelkiej wątpliwości, prawdopodobnie, może, chyba, przypuszczać należy, że...

Pewnik, pewność, prawda naukowa, nie potrzebująca dowodów; aksjomat, np. że całość większa jest od każdej ze swoich części.

Pewność, niewątpliwość, niezaprzeczoność, oczywistość; p. siebie = śmiałość, rezolutność, wiara w siebie; rzecz pewna, pewnik.

Pewny, Pewien, niezaprzeczony, bezsprzeczny, niewątpliwy, niezawodny: mieć p. kawałek chleba; zaufany, wierny, wiarogodny; uczciwy, rzetelny, niewzruszony, niezachwiany; nie wątpiący, przeświadczony; niejaki, niektóry, jakiś: p-n pan, p-ego dnia, przez p-n czas; dość poważny: człowiek w p-ym wieku; p-a = rzecz pewna, niezawodna, niezaprzeczona; to p-a = niezawodnie, niewątpliwie; człowiek p-y siebie = nie wątpiący o sobie; p-e oko, p-a ręka = nie zawodzące (u strzelca, u fechtmistrza); stać na p-ych nogach = nie chwiać ś. na nogach, być trzeźwym, przen., mieć poważne stanowisko, stałe dochody.

Pęc, wykrz., oznaczający odgłos ciężkiego upadku albo uderzenia; bęc!, bach!, pac!

Pęcakp. Pęczak.

Pęcherz, naczynie błoniaste w dolno-przedniej części jamy brzusznej, w którym zbiera ś. mocz (f.); wycięty pęcherz zwierzęcia; błona, otaczająca jaje w ustroju żeńskim; u ryby: narząd z cieniutkiej błony wpół przezroczystej, wypełnionej powietrzem; p. pławny, p. powietrzny = naczynie błoniaste, służące do oddychania u owadów; bąbel na ciele wskutek oparzenia a. odciśnięcia; bańka na wodzie lub jakimkolwiek płynie; wzdęcie w odlewie żelaznym, wypełnione powietrzem; lata jak kot z p-em = biega tu i tam z nerwowym niepokojem; p. nadęty = głupi pyszałek.

Pęcherzowy, dotyczący pęcherza.

Pęcherzyca, roślina z rodziny krzyżowych; choroba skórna, cha-