Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/540

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Rozbieralnia, miejsce do rozbierania ś., szatnia, garderoba.

Rozbieralnyp. Rozbierany.

Rozbierany, dający ś. rozbierać na części: stół r., szafa r-a, łóżko r-e.

Rozbieżny, dążący we wręcz przeciwnym kierunku, zupełnie inny, biegunowo różny od czegoś drugiego.

Rozbijać, dok. Rozbić; rozdzielać na kawałki uderzeniem, roztrzaskiwać, tłuc na części; rozwalać, niszczyć; pobijać na głowę, rozgramiać, rozpraszać, rozpędzać; dzielić na części, rozdzielać; uderzając mieszać; przen., udaremniać, niweczyć, paraliżować; tłuc, uszkadzać przez uderzenie; być rozbójnikiem, grabić, rabować, rozbojem ś. trudnić; rozciągnąwszy przywieszać, przybijać, rozkrzyżowywać, rozpościerać wieszając; rozstawiać, ustawiać: r. namioty, r. obóz; rozszerzać, rozpychać to, co było ciasne, cienkie, wązkie: r. buty na kopycie, r. suknię przy prasowaniu; r. bank, pulę = wszystko wygrać, co było; r. ś., roztrzaskiwać ś., rozpadać ś. na części pod uderzeniem, rozlatywać ś. na kawałki; ucierpieć od katastrofy (o okręcie, o pociągu); rozpierzchać ś., rozbiegać ś. na różne strony: towarzystwo ś. r-iło = rozdzieliło na grupy; głosy ś. r-iły = rozstrzeliły (przy głosowaniu); do skutku nie dochodzić, pełznąć na niczym; uderzać ś., urażać ś. boleśnie, tłuc ś.; r. ś. o co, dobijać ś., domagać ś. czego gwałtownie; przen., szyku zadawać, paradować, zwracać na siebie uwagę wyzywającym zachowaniem ś, rozrzutnością i t. p., szastać ś., awanturować ś.

Rozbijaka, awanturnik, zabijaka.

Rozbiorca, ten, co rozbiera, analityk.

Rozbiorczy, odnoszący ś. do rozbioru, mający udział w rozbieraniu, analityczny.

Rozbiorowy, dotyczący rozbioru, analityczny; dotyczący rozbiorów (np. Polski), podziałowy.

Rozbiór, rozbieranie, dzielenie na części, podział; r-y Polski = zabory jej krajów; w chem., dochodzenie pierwiastków składowych, rozkładanie na czynniki, analiza; r. chemiczny; w gram., ćwiczenia gramatyczne, polegające na oznaczaniu w pewnym urywku części mowy i form ich (r. gramatyczny a. etymologiczny), oraz część zdan (r. składniowy a. logiczny); rozdział, przedział włosów na głowie.

Rozbiórka, rozbieranie, rozebranie: r. domu; r. czcionek = rozrzucanie czcionek ze szpalt, z kolumn po przedziałach kaszty.

Rozbirbantować się, rozhulać ś.

Rozbisurmanić, pozwolić komu na zbytnią swawolę, rozpuścić go, rozuzdać; r. ś., rozpuścić ś., rozswawolić ś., oddać ś. życiu rozwiązłemu.

Rozbitek, człowiek pozostały z rozbitego okrętu; człowiek, który przeszedł życiowe katastrofy, który doznał rozbicia wszystkiego w życiu, który przeszedł wiele nieszczęść i został sam.

Rozbity, połamany na cząstki, podruzgotany, uszkodzony; czujący ból we wszystkich członkach; który przeszedł nieszczęśliwe katastrofy, zawody i straty moralne.

Rozbluzgać, rozpryskać, rozchlapać.

Rozbłękitniać, Rozbłękicać, dok. Rozbłękitnić, Rozbłękicić; nadawać kolor błękitny; r. ś., nabierać koloru błękitnego, błękitnym ś. stawać; rozświetlać, rozlśniewać, rozanielać.

Rozbłękitnieć, stać ś. błękitnym, nabrać barwy błękitnej.