Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/31

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

człowiek, powtarzający co bezmyślnie.

Papunio, zdr. od Papa (ojciec).

Papuzi, arab., odnoszący ś. do papugi, stanowiący właściwość papugi; p. a. papuziasty kolor = kolor trawiasto-zielony, żółto-zielony; różnobarwny, jaskrawy.

Papuziasty, arab.p. Papuzi.

Papuzić ś., ar., ubierać ś. w kolory papuzie, zielenić się.

Papużka, ar., ptak australijski z rodziny papug długoogonowych, papuga falista (fig.); wogóle mała papuga.

Papyrus, gr., staroegipski papier do pisania, wyrabiany ze rdzenia rośliny papyrusu; sama ta roślina (fig.).

Par, łć., tytuł członka izby wyższej parlamentu w Anglji, a dawniej i we Francji.

Para, ogólna nazwa ciał lotnych, w temperaturze normalnej przybierających postać płynów (najczęściej odnosi ś to do pary wodnej): ulatniająca ś. woda, wilgoć; tchnienie, dech, chuchnięcie; nie śmiał p-y z ust puścić = odezwać ś; nie umie p-y z gęby puścić = zdobyć ś. na od powiedź; puścił ostatnią p-ę = umarł, wyzionął ducha; psia p. = wymyślanie, przekleństwo, złorzeczenie.

Para, łć., dwie osoby, dwie sztuki, dwa przedmioty równe, jednakowe a. symetryczne, stanowiące jedną całość: p. butów, pantofli, rękawiczek, spodni itp.; kobieta i mężczyzna; młoda p. = nowożeńcy; małżeńska p. = mąż i żona p. w tańcu = tancerz i tancerka; iść p-mi = po 2 osoby; p. koni w zaprzęgu, wołów w jarzmie = dwie sztuki; wogóle dwa przedmioty: po czemu jajka? p. jedenaście groszy; iść w p-rze z czym = towarzyszyć czemu (głód idzie w p-rze z nieurodzajem); jesteśmy jak z jednej p-y = dobrani pod każdym względem; do p-y = liczba parzysta; nie do p-y = liczba nieparzysta; do p-y = dwa przedmioty a. dwoje ludzi dobranych, odpowiadających sobie wzajemnie; rękawiczki do p-y, dwa konie do p-y; dwoje zwierząt różnej płci; korzec żyta i korzec pszenicy; p. a. p-ę = kilka (od 2 do 5).

Parabaza, gr., w komedii starogreckiej przemowa koryfeusza w imieniu autora do publiczności; odskoczenie od przedmiotu omawianego, przeskakiwanie od przedmiotu do przedmiotu.

Parabola, gr., przypowieść z potocznych zdarzeń, kryjąca głębszą prawdę życiową a. nauko moralną; podobieństwo, porównanie; w gieom., linja krzywa, powstała z przecięcia stożka płaszczyzną równoległą do tworzącej (fig.).

Paraboliczny, gr., przypowieściowy, alegoryczny.

Parabolojda, gr., w mat., bryła, utworzona przez obrót paraboli dokoła swej osi; zwierciadła palące i reflektory mają powierzchnię parabolojdu.

Parabulja, gr., zboczenie woli.

Paracenteza, gr., otwarcie jamy ciała dla wypompowania z niej płynów chorobliwych a. dla wypuszczenia gazów.

Paracentryczny, gr., obrotowy, obracający ś. albo leżący około punktu środkowego.

Parachromatopsja, Parachromatyzm, gr., ślepota barwna, niezdolność rozróżniania kolorów, daltonizm.

Parachronizm, gr., błędne ozna-