Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/242

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

świat, urodzenie się, urodziny; przen., zaczątek, zawiązek, geneza.

Porohy (-ów), skały w korycie rzeki, powodujące wodospady: p-y dnieprowe (fig.).

Porok, taran do rozbijania murów.

Porokoszowy, który nastąpił po rokoszu.

Poromantyczny, który nastąpił po romantyzmie, po epoce romantyzmu.

Poronią, rodzaj mięczaka skamieniałego.

Poronić, nied. Poraniać; porodzić płód martwy, niedoszły, porodzić przedwcześnie, nie donosić, zrzucić; p. umyślnie = spędzić płód; p. o rogach jelenich: zrzucić je; przen., spłodzić, wyląc, wytworzyć coś niedokładnego, lichego.

Poroniony, urodzony przed czasem, niedonoszony; żart., płód p. = utwór sztuki a. literatury niedołężny, nieudolny, zamiar niedowarzony.

Poronny, poronienie sprawiający, spędzający płód.

Porończę, płód niedoszły, poroniony, martwo urodzony.

Porończy, odnoszący ś. do porończęcia, właściwy porończęciu; poroniony.

Porosić, zrosić, zwilżyć, popadać przez jakiś czas, pokropić: o deszczu.

Porosły, Porośnięty, czymś rosnącym okryty: trawą, liśćmi, włosami i t. p., obrosły.

Porosnąć, Porośćp. nied. Porastać.

Porost, porastanie, podrastanie, narastanie; wzrost; to, co rośnie na czym, po powierzchni czego, narośl; zarost: p. włosów; p-y, nazwa gromady roślin skrytopłciowych, plechowców (fig.).

Porostnica, roślina z gromady mchów, klasy wątrobowców (fig.).

Porośl, Poroślina, miejsce zarosłe trawą, krzakami i t. p.; to, co porasta (trawa, włosy i t. p.) — p. Porost.

Porowatość, gr., własność ciał posiadania porów, dziurkowatość, gąbczastość.

Porowaty, gr., dziurkowaty, gąbczasty.

Poroz-, czasowniki niedokonane, złożone z temi przyimkami, przybierają znaczenie dokonanych i oznaczają czynność, stosowaną wielokrotnie względem jednego przedmiotu albo osoby, lub też względem wielu przedmiotów a. osób kolejno, np. porozbierać, porozkładać, porozstawiać, porozrzynać; nie podajemy ich zatem szczegółowo, odsyłając do tychże czasowników niedokonanych bez tych przyimków.

Porozbiorowy, zaszły po rozbiorze Polski.

Porozejmowy, który nastąpił po rozejmie.

Porozumieć sięp. nied. Porozumiewać ś.

Porozumienie, zrozumienie, pojęcie; mniemanie, sąd o rzeczy; zgodne pożycie; dobre stosunki, harmonja, zrozumienie się wzajemne, jedność myśli i zamiarów; dojść do p-a = zgodzić ś. na jedno, ułożyć ś. co do jakiej sprawy; podejrzenie, posądzenie; sąd, pojęcie, mniemanie; p. ś., zrozumienie ś., ułożenie ś., zmówienie ś, konszachty.

Porozumiewać się, dok. Porozumieć ś.; znosić ś., zmawiać ś., komunikować ś. z kim; dochodzić do porozumienia, wchodzić w porozumienie, dawać sobie wzajemnie do zrozumienia, godzić ś. na jedno, układać ś. co do jakiej