Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/189

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Pogoić, Pogoić (ś.), zagoić (ś.) jedno po drugim.

Pogolić, ogolić wiele osób, zgolić; p. ś., ogolić ś. (o wielu).

Pogonić, Pognaćp. nied. Poganiać.

Pogonka, naganka.

Pogonny, w pogoń wysłany.

Pogoń, gonienie za kim, ściganie kogo, pościg; ludzie posłani za kim dla ścigania, doganiania; herb W. Ks. Litewskiego, przen., Litwa; pójść lub puścić ś. w p. za kim = pomknąć za nim, aby go dogonić; ledwo uszedł p-i = o mało co go nie dognano, nie schwytano.

Pogończyp. Pogonny.

Pogończyk, dawna litewska moneta z herbem Pogonią.

Pogorączkować, mieć jakiś czas gorączkę, mieć trochę gorączki; zniecierpliwić, poirytować wielu kolejno; p. ś., być w rozdrażnieniu, w niecierpliwym oczekiwaniu.

Pogorsować się, (o wielu osobach) wygorsować ś., wydekoltować się.

Pogorszaćp. Pogarszać.

Pogorszenie, zrobienie ś. gorzej w stanie zdrowia, zrobienie czego gorzej; zgorszenie, demoralizacja.

Pogorszyciel, który co przywodzi do gorszego stanu; zgorszyciel.

Pogorszyćp. nied. Pogarszać.

Pogorzałyp. Pogorzelec.

Pogorzeć, spalić ś., spłonąć, stać ś. pastwą pożaru, zginąć w pożarze; ucierpieć od pożaru; stracić swe mienie z przyczyny pożaru; poczadzieć, zagorzeć.

Pogorzel, Pogorzelisko, pożoga, pożar; zniszczenie ogniem; szczątki spalonej budowli, zgliszcza, miejsce po pożarze.

Pogorzelec, człowiek, który ucierpiał wskutek pożaru, stracił mionie w ogniu.

Pogorzeliskop. Pogorzel.

Pogospodarzyć, Pogospodarować, przez jakiś czas zająć ś. gospodarowaniem.

Pogościć, przebyć, zabawić gdzie w charakterze gościa; pobyć w gościnie przez jakiś czas; p. ś., uraczyć ś. cokolwiek w gościnie, bawiąc gdzie w charakterze gościa.

Pogotować, przygotować wiele rzeczy kolejno; ugotować wiele potraw, trochę ugotować.

Pogotowie, stan gotowości, przygotowanie na wszelki wypadek: p. wojenne, ogniowe; P. ratunkowe = instytucja społeczna, udzielająca doraźnej pomocy lekarskiej osobom, które zachorowały a. doznały nieszczęśliwego wypadku w miejscu publicznym; na p-iu, w p-iu = pod ręką, napodorędziu, tuż, w gotowości.

Pogórze, powierzchnia góry, niewielka wyniosłość, pagórek, górka, wzgórze.

Pograbić, grabiami pościągać, zgrabić w jedno miejsce; trochę zgrabić, zgrabić wiele rzeczy kolejno. dokonać grabienia; grabiąc wygładzić, wyrównać.

Pograbieć, podrętwieć, posztywnieć.

Pograć, grać jakiś czas lub czasami na jakim instrumencie a. w karty, w kości, w szachy i t. p.

Pogranicze, miejsce poblizkie granicy, kresy, ukraina, krawędź, brzeg; na p-u = na granicy, nad granicą, w miejscu środkującym między czymś jednym a drugim.

Pogranicznik, człowiek, mieszkający nad granicą, przy granicy. u granicy; sąsiad.

Pograniczny, mieszkający nad granicą, przy granicy położony; sąsiedni, przyległy, okoliczny; pełniący swą czynność na granicy, na pograniczu: straż p-a.

Pogrążać, dok. Pogrążyć; zanurzać, zatapiać, zagłębiać, zapuszczać, wpychać, wkładać do wody