Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/157

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

go, podchodzić pod brzegi; p. ś., obmywać ś. od dołu, od spodu.

Podnajęcie, Podnajem, odnajęcie od wynajmującego, poddzierżawa.

Podnajmować, dok. Podnająć; najmować na jakiś czas; odnajmować od wynajmującego, poddzierżawiać.

Podnaszaćp. Podnosić.

Podnerczany, Podnerkowy, położony pod nerką.

Podniebie, przestrzeń, miejsce pod gołym niebem: spać na p-u = na dworze, pod gołym niebem; ziemia, świat; sklepienie; najwyższe piętro w kamienicy, facjata, strych; baldachim; firanki upięte nad łóżkiem

Podniebienie, sklepienie wewnętrzne jamy ustnej (fig.); wklęsła strona sklepienia.

Podniebienny, odnoszący ś. do podniebienia; wymawiany przy udziale podniebienia: spółgłoski p-e a. średnio-językowe, powstające wtedy, gdy powietrze przepływa między średnią częścią języka wzniesionego bokami ku podniebieniu: j, ć, dź, s, ź, ń.

Podniebieszczyć, podfarbować na kolor blado-niebieski.

Podniebny, położony pod niebem; przebywający pod gołym niebem; niebotyczny, wyniosły; przen., szczytny, podniosły, górny, szlachetny.

Podniecać, dok. Podniecić; poddmuchiwaniem rozniecać, rozpalać, podżegać; przen., pobudzać, poduszczać, podburzać, podjudzać.

Podniecająco, przysł., w sposób podniecający, podburzający.

Podniecony, podrażniony, wzruszony, wzburzony, poekscytowany, zemocjonowany.

Podnieprze, porzecze Dniepru, kraj, położony nad Dnieprem.

Podniesienie, podjęcie czego w górę, wywyższenie na jaką godność, urząd; wzniesienie ś. na wyższy stopień; p. ś. = powstanie; p. ś. z upadku = porzucenie złego, a wejście na dobrą drogę; powiększenie, wzrost; P. Najśw. Sakramentu = ukazanie wiernym Hostji i kielicha po poświęceniu w czasie Mszy; część Mszy, gdy ś. to odbywa; P. Krzyża Św. = święto chrześcijańskie, przypadające na dzień 14 września; wyniosłość, wzgórek, płaskowzgórze.

Podnieśćp. nied. Podnosić.

Podnieta, to wszystko, czym ś. ogień podnieca a. utrzymuje, podpałka; bodziec, pobudka, zachęta, pokusa.

Podniosłość, miejsce wyniosłe, wyniosłość, podniesienie; wzniosłość ducha, górność; duma, pycha, zarozumiałość.

Podniosły, wyniosły, wzniesiony; wzniosły, majestatyczny, wspaniały, górny, szczytny; zarozumiały, pyszny, dumny.

Podniośle, przym. od Podniosły.

Podniszczać, dok. Podniszczyć; nieco niszczyć, znaszać (ubranie); p. ś., trochę się nadniszczać, tracić zdrowie.

Podniszczeć, trochę ś. zniszczyć.

Podnitować, przybić nitem a. nitami od dołu.

Podnosić, dok. Podnieść; podejmować coś, co upadło, co jest pochylone, spuszczone; przesuwać na wyższe miejsce; wznosić, podwyższać, podginać, podkasywać, zadzierać; powiększać, zwiększać, potęgować, wzmagać, wzmacniać, natężać, wznosić, wynosić; wychwalać, wysławiać, zaznaczać dodatnie strony, zalety czyje; poruczać, wprowadzać, inicjować co, dawać czemu początek, bieg; przekładać: p. sprawę, projekt = przedstawiać, rozważać; rozpoczynać, zaczynać, wszczynać: p. bunt,