M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego/Podnosić

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
<<< Dane tekstu >>>
Autor Michał Arct
Tytuł M. Arcta Słownik ilustrowany języka polskiego
Wydawca M. Arct
Data wyd. 1916
Miejsce wyd. Warszawa
Źródło Skany na Commons
Inne P – wykaz haseł
P – całość
Indeks stron
Strona w Wikisłowniku Strona w Wikisłowniku

Podnosić, dok. Podnieść; podejmować coś, co upadło, co jest pochylone, spuszczone; przesuwać na wyższe miejsce; wznosić, podwyższać, podginać, podkasywać, zadzierać; powiększać, zwiększać, potęgować, wzmagać, wzmacniać, natężać, wznosić, wynosić; wychwalać, wysławiać, zaznaczać dodatnie strony, zalety czyje; poruczać, wprowadzać, inicjować co, dawać czemu początek, bieg; przekładać: p. sprawę, projekt = przedstawiać, rozważać; rozpoczynać, zaczynać, wszczynać: p. bunt, wojnę; wynosić na urząd, dostojeństwo, nadawać godność; ściągać co na siebie, wywoływać, sprowadzać: p. gniew, oburzenie; niszczyć przez noszenie: p. ubranie, obuwie; p. sumę, kawitał, procent = odbierać; p. kogo z upadku, z nędzy = ratować, dźwigać go, przychodzić mu z pomocą; p. na duchu = krzepić kogo, dodawać mu otuchy; p. żagle, kotwicę = wypływać z portu na pełne morze; p. kurtynę, zasłonę, odsłonę = odsłaniać; p. ogon, nos, piętę = stawać ś. hardym, pysznieć, butnieć; p. na kogo rękę = uderzać go, czynić zamach na niego, porywać ś. na niego; p. głowę = zadzierać, przen., przychodzić do siebie, wybijać ś., brać górę nad czym, nabierać pewności siebie; p. oczy = zwracać spojrzenie w pewnym kierunku, zwłaszcza w górę; p. uszy = natężać słuch; aż mię p-i = nie mogę wytrzymać, usiedzieć spokojnie, korci mię, by coś powiedzieć a. zrobić; pycha go p-i = napusza; p. konia = ściągać cugle, zmuszając konia, by stanął dęba; p. głos = mówić głośniej, ostrzejszym tonem, krzyczeć; p. głos w jakim zgromadzeniu = zabierać głos, przemawiać, zaczynać mówić, odzywać ś.; głos podniesiony, gromki, donośny; p. ton = wyżej go natężać, nastrajać na wyższą nutę; gustowne ubranie p-i urodę = uwydatnia, zwiększa; p. czyjeś zasługi = wyprowadzać na jaw, wykazywać je, uznawać; p. oko w pończosze = chwytać, łapać; w matem., p. do potęgi = mnożyć jakąś wielkość przez siebie samą dwa, trzy i t. d. razy; p. ś., wstawać z miejsca, gdzie ś. siedziało a. leżało, dźwigać ś., unosić ś., prostować ś.; p. ś. z upadku = przychodzić do dobrego bytu, porzucać złe, wchodzić na dobrą drogę; p. godność własną; wybuchać, wszczynać ś., zaczynać ś.: wojna ś. podniosła; buntować ś., powstawać, rewolucję czynić; wywyższać ś., do góry ś. wznosić, wzbijać ś., wzlatywać, iść w górę, wzrastać: barometr ś. p-i, kurs listów zastawnych podniósł ś., ceny na rynku j odniosły ś.; ruń p-i ś. = rośnie; wzrostem a. wysokością sięgać czego, sterczeć: góra, drzewo p-i ś. ku niebu; woda, rzeka ś. p-i = zwiększa ś., przybiera; przen., wzmagać ś., potęgować ś., powiększać ś., rosnąć, rozwijać ś., rozpowszechniać ś., nabierać wyższej wartości moralnej: nauki, cywilizacja podnoszą ś., dusza p-i ś.; o cieście: rosnąć, fermentować; przen., dumnieć, hardzieć, stawać ś. pysznym.


Tekst jest własnością publiczną (public domain). Szczegóły licencji na stronie autora: Michał Arct.