Przejdź do zawartości

Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 2.djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
P


P, 17-ta litera alfabetu, spółgłoska wargowa twarda, niedźwięczna, wybuchowa; P., skr. = Pan a. Pani; PP.=Panowie a. Państwo: p. = patrz.

Pac!, wykrz., naśladujący odgłos upadku ciężkiego ciała, pęc!; odgłos uderzenia po ręce, w twarz i t. p.

Pach, zapach, woń.

Pacha, stożkowate wgłębienie pod stawem górnego ramienia między wewnętrzną stroną ramienia a bokiem klatki piersiowej (fig.); część ubrania, przypadająca na to miejsce; cała przestrzeń od ramienia do dłoni: nosi książki pod p-ą, wziął go pod p-ę = pod rękę; sąsiek, zapole.

Pachać, zgarniać; ciężko pracować; broić.

Pachciarka, nm., żona pachciarza; kobieta, dzierżawiąca krowy dla nabiału.

Pachciarstwo, nm., zajęcie pachciarza, dzierżawienie krów dla nabiału.

Pachciarz, nm., trzymający pacht, dzierżawiący krowy dojne dla nabiału.

Pachnąć, wydawać zapach. woń przyjemną; p. komu = nęcić go, mieć apetyt na co; p. czym = zalatywać, trącić, mieć zapach podobny do czegoś; grozić czym, zapowiadać co: to pachnie kozą, śmiercią, szubienicą; wiesz, czym to p-nie? = grożąc komu i pokazując kij; zdradzać coś, okazywać co w kim lub w czym, zakrawać, wyglądać na co, przypominać kogoś; cuchnąć, śmierdzieć; ni p-ie ni śmierdzi = jest mi obojętne.

Pachnidło, rzecz pachnąca, kosmetyk (perfumy, mydła, pomady).

Pachniećp. Pachnąć.

Pachnotka, roślina z rodziny wargowych.

Pacholątkop. Pacholę.

Pacholczy, służebny; przen., chamski, ordynarny, prostacki.

Pacholę, chłopię, młodzieniaszek, wyrostek; chłopiec do posług; giermek, paź.

Pacholęctwo, lata dziecięctwa, chłopięctwa.

Pacholęcy, przym. od Pacholę; młodociany.

Pacholik, chłopię, chłopiec usługujący.

Pacholstwo, służalstwo, uniżoność; zbior., sługi.

Pachołek, wyrostek, chłopiec, dorastający wieku młodzieńczego; służący, parobek, najemnik; giermek rycerski, paź; szeregowiec wojska polskiego; dobry p. = dzielny żołnierz, junak; chudy p. = biedak, chudzina, człowiek ubogi szlacheckiego rodu; przyrząd do zdejmowania butów.

Pachołkować, służyć u kogo za pachołka; przen., nadskakiwać, płaszczyć ś. przed kim.

Pacht, nm., dzierżawa (szczególniej prawa do owoców z czyjego ogrodu, do mleka krów czyich); arenda, ustąpienie na pewien czas jakiej rzeczy, korzyść przynoszącej, dla ciągnienia z niej zysków, wzamian za pewne określone zobowiązania.

Pachtować, nm., trzymać pacht, dzierżawić.

Pachwina, skośna brózda, idąca wzdłuż dołu brzucha ku biodru, między brzuchem a udem.