Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/989

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

sprawca, winowajca, autor, twórca, inicjator; przodek, protoplasta, antenat, patryjarcha; poszedł do o-ów, na o-ów łono = umarł; pierwszy o. = Adam; tytuł, nadawany mężczyznom starszym wiekiem, urzędem, stanowiskiem, przełożeństwem w dowód szacunku; o. święty = papież; o. duchowny = kapłan, ksiądz, spowiednik; zakony: o-owie Bernardyni, oo. Jezuici, oo. Kapucyni; o. Feliks, o. Piotr = zakonnik, mnich; o-owie święci, o-owie kościoła = pisarze kościelni, doktorowie kościoła; o-owie apostolscy = ojcowie kościoła, którzy obcowali z apostołami; o-owie senatu, o-owie spisani = członkowie senatu w starożytnym Rzymie; o-owie miasta = rajcowie miejscy, magistrat; o. gospodni (w dawnych cechach)= majster, w którego mieszkaniu znajduje ś. gospoda czeladzi; mój o-cze! = sposób zwracania mowy do do mężczyzny starszego i poważnego; o-owie = teściowie; o. żony = świekier.

Ojcobójca, zabójca własnego ojca; o-e, żart., rodzaj stojących, wysokich kołnierzyków, fatermerdery.

Ojcobójczyni, forma ż. od Ojcobójca.

Ojcobójstwo, zabicie własnego ojca.

Ojcostwop. Ojcowstwo.

Ojcować, Ojczyć komu = zastępować komu ojca, występować względem kogo w roli ojca.

Ojcowizna, dziedzictwo po ojcu; majątek, z wielu lat do jednego rodu należący.

Ojcowski, należący do ojca, właściwy ojcu, pochodzący od ojca; ojczysty, rodzinny; po o-u = jak ojciec, w sposób właściwy ojcu; ukarać po o-u = obić, wymierzyć plagi.

Ojcostwo[1], to, że się jest ojcem, stanowisko ojca, jako rodziciela, jako ojca dzieci a. rodziny; charakter ojca, właściwość stanu ojca.

Ojczenaszp. Ojciec.

Ojczulek, Ojczulko, Ojczuniek, Ojczunio, Ojczuś, Ojcuszek, pieszcz. od Ojciec.

Ojczyćp. Ojcować.

Ojczyk, zdr. od Ojciec.

Ojczym, drugi mąż kobiety względem dzieci z pierwszego małżeństwa.

Ojczymostwo, Ojczymowstwo, rola ojczyma względem pasierbów.

Ojczysko, poczciwy, godny politowania ojciec, stary ojciec.

Ojczystka, roślina z rodziny ojczystkowatych, hipokratka.

Ojczysty, od ojca pochodzący, ojcowski, rodzinny, rodzicielski, rodzony; od ojczyzny pochodzący, ojczyźnie właściwy, rodzinnemu krajowi należny, wszystkim mieszkańcom kraju wspólny, krajowy, narodowy, rodowity.

Ojczyzna, spadek po ojcu, ojcowizna; kraj, ziemia, na której ś. kto rodził, kraj rodzinny, ziemia ojczysta; przen., kraj, skąd coś pochodzi, siedlisko, kolebka, przybytek (o. sztuk i nauk).

Ojedwabić, okręcić, omotać jedwabiem.

Okadzać, dok. Okadzić; nakadzać, kadzić wokoło, ze wszystkich stron kadzidłem, ziołami, octem i t. p.

Okalać, dok. Okolić; opasywać, otaczać dokoła, z daleka obchodzić, objeżdżać.

Okaleczały, który odniósł rany, skaleczony, kaleki.

Okaleczeć, stać ś. kaleką wskutek przyczyn zewnętrznych, nabawić ś. kalectwa.

Okaleczyć, poranić kogo, zrobić kogo kaleką przez zranienie, nadwerężenie, urwanie członka jakiego; o. ś., samego siebie przyprawić o kalectwo.

  1. Przypis własny Wikiźródeł Hasło Ojcostwo jest kilkanaście linii wyżej, z odsyłaczem do Ojcowstwo