Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/986

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ma o-a = zebrana ze wszystkiego; stół o. = dla wszystkich; żądanie o-e = całej publiczności; zebranie o-e = walne, plenarne; dobro, szczęście o-e, dobrobyt o. = publiczny; pojęcie o-e = pojęcie, zawierające wszystkie cechy wspólne pewnej grupy podobnych przedmiotów.

Ogół, suma, liczba powstała z połączenia danych jednostek; wszystko razem wzięte, całość; całkowity, zbiór danych liczb, osób, przedmiotów i t. p.; społeczność, naród, ludzkość (dobro o-u = dobro powszechne; głos, zdanie o-u = opinja publiczna); o-em, wogóle, na o., przysł., w ogólności, wszystko razem, ryczałtem; wykręcać ś. o-ami = zbywać, mówić wymijająco, niejasno.

Ogółowo, ogólnie, ryczałtowo; brać rzeczy o. = powierzchownie, nie wnikając w szczegóły.

Ogółowy, dotyczący ogółu, należący do ogółu — p. Ogólny.

Ogórczany, Ogórkowy, przym. od Ogórek.

Ogórecznik, roślina z rodziny ogórecznikowatych (f.).

Ogórek, roślina ogrodowa z rodziny dyniowatych i jej owoc jadalny (fig.); o-i. pora o-kowa = sezon letniego zastoju w handlu i rzemiośle; o-i. węzeł u paska mniszego u Bernardynów i Franciszkanów.

Ogórkowaty, mający kształt ogórka.

Ogórkowiny (-in), nać, łodygi i liście ogórka.

Ogórkowój, roślina z rodziny dyniowatych.

Ogórkowyp. Ogórczany; rośliny o-e a. dyniowate = rodzina roślin dwuliściennych.

Ograbiać, dok. Ograbić; odzierać kogo, gwałtem, przemocą zabierać cudzą własność, łupić, rabować kogo; zgrabiać naokoło grabiami.

Ograćp. nied. Ogrywać.

Ogradzać, nied. Ogrodzić; grodzić naokoło czego, oparkaniać, obwodzić płotem, murem, sztachetami i t. p.; otaczać, osaczać (o. nieprzyjaciela); obwarowywać, zastrzegać (o. co testamentem); o. ś., otaczać ś. zagrodą, ogradzać swą posiadłość; o. ś. od czego = odosobniać ś., nie dopuszczać, zastrzegać się.

Ograniczać, dok. Ograniczyć; określać granicami, granicami obejmować; przen., zamykać, ścieśniać obrąb; zmniejszać, ujmować; o. swoje żądze = ukrócać, powściągać; o. swoje wydatki = zmniejszać je, redukować je; o. ś., naznaczać granicę około swego majątku, odgraniczać ś., zamykać swój obrąb; określać sobie pewną miarę, poprzestawać na pewnej mierze, zadowalać ś. czymś; o. ś. w wydatkach = skąpić sobie, poprzestawać na małym; cała rzecz o-a ś. na tym = sprowadza ś. do tego, zasadza ś., kończy ś. na tym.

Ograniczony, mający pewne granice, określony, skrępowany granicami; dochody o-ne = wydzielone, skąpe, szczupłe; o-a ilość = oznaczona z góry; nierozwinięty umysłowo, niepojętny, nie pojmujący rzeczy wyższych.

Ograżka, zimno, poprzedzające gorączkę, febra.

Ogroblać, dok. Ogroblić; otoczyć groblą.

Ogrodnica, chrząszcz pięcioczłonkowy, wachlarzorogi.

Ogrodnictwo, sztuka ogrodnicza, nauka zakładania ogrodów i chodzenia około nich; hodowanie, pielęgnowanie roślin.

Ogrodniczek, chłopiec u ogrodnika, liczeń, czeladnik ogrodnika.