Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/832

 Napowietrzny, zjawiający ś. w powietrzu, unoszący ś. na powietrzu; statek n. = balon, samolot.

 Napowrót, w tę stronę, skąd ś. przyszło, z powrotem, nazad; na nowo, powtórnie.

 Napozór, z wierzchu, zewnętrznie, jak ś. wydaje, jakby ś. zdawało, na oko, niby.

 Napój, to, co ś. pije, płyn do picia; n. wyskokowy = wódka, likier, wino, arak; n-e chłodzące = lemonjada, oranżada i t. p.; lekarstwo płynne, w ilości większej przepisane i przez chorego zażywane; n. miłosny = środek, wzbudzający (wedle wierzeń przesądnych ludu) miłość w osobie, która go zażyje.

 Napół, Napoły, przez pół, przez połowę, w połowie.

 Napór, nacisk, napieranie, przymuszanie, parcie, domaganie ś.

 Napracować się, zmęczyć się pracą.

 Napraszać się, prosić ś., nalegać, narzucać ś., być natrętnym, żądać.

 Naprawa, poprawienie tego, co zepsute, doprowadzenie do stanu lepszego, reparacja; poprawa, zmiana na lepsze (n. obyczajów).

 Naprawdę, przysł., prawdziwie, istotnie, rzeczywiście.

 Naprawiać, forma dok. Naprawić; rzecz popsutą doprowadzać do stanu całości, do możności użytkowania jej, polepszać, reparować, zmieniać co na lepsze.

 Naprawić, komu co, naopowiadać, nagadać; poprawić, zmienić na lepsze, ulepszyć (n. sobie opinję); nagrodzić, powetować; zły stosunek z kim zrobić lepszym — p. nied. Naprawiać.

 Naprawka, niewielka poprawka.

 Naprędce, pośpiesznie, na poczekaniu, nie zwlekając.

 Naprężać, forma dok. Naprężyć; napinać, naciągać, natężać; przen., skupić, ześrodkować (n. myśl, uwagę); n. ś., wyprężać ś., natężać ś.; dochodząc prawie do zerwania; stosunek naprężony = oziębły, blizki zerwania.

 Naprężenie, stan rzeczy naprężony, napięcie; silne wyciągnięcie, natężenie; wysilenie; n. nerwów = rozdrażnienie nerwowe, wysiłek; podniecenie; n. stosunków = ochłodzenie, oziębienie; być w n-u ciągłym = być ciągle niespokojnym, być ciągle w oczekiwaniu.

 Naprosić, wiele osób poprosić, pospraszać, zaprosić; n. ś., prosić ciągle, natarczywie, domagać ś.

 Naprowadzać, forma dok. Naprowadzić; prowadzić kogo, wskazując mu co a. dla ukazania mu czego w celu zdobycia czego, osiągnięcia czego (n. nieprzyjaciół na kraj); powlec, pociągnąć; n. rysunek kolorami = kolorować; n. papier tłustością = napuścić go tłustością; przen., skłonić, przywieść do czego (n. grzesznika na drogę pokuty); n. na domysł, na myśl jaką = napomknąć, wskazać komu, skądby ś. mógł domyślić czego a. myśl jaką powziąć; n. rozmowę na co = nakierować ją.

 Naprószać, forma dok. Naprószyć; prósząc, nasypać czego w co, na co a. do czego.

 Napróżno, przysł., daremnie, nadaremnie, na darmo.

 Napróżny, daremny, nadaremny, bezskuteczny.

 Naprzeciw, Naprzeciwko, przyim., z 2 p. oznacza położenie osoby a. rzeczy, zwróconej przednią stroną do drugiej, przeciw, przeciwko, wprost kogo, czego; z 2 a. 3 p. oznacza kierunek ruchu ku jakiemuś celowi a. przedmiotowi (iść n. słońcu, wyjechać n. gościa); przysł., po przeciwnej stronie, od przeciwnej strony.

 Naprzeciwległy, leżący naprzeciwko; położony wprost drugiego, przeciwległy; liście n-e; gałęzie