Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/829

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

gryzmolić, namalować niedbale, namazać.

Napad, niespodziane uderzenie, najście, najazd, napadnięcie, napaść; natarcie, nagłe dotknięcie chorobą, atak, paroksyzm; jak po n-dzie Tatarów = nieład, zamęt, spustoszenie.

Napadać, uderzać z nagła, z nienacka na kogo; spaść, nasypać ś. dużo, padaniem nagromadzić ś. (napadało śniegu); n. na nogę = utykać; naginąć, namrzeć.

Napajać, nasycać co płynem, przejmować czym kogo, sprawiać komu ciągłą przykrość (n. żółcią).

Napakować, dużo zapakować, dużo włożyć, naładować; n. w głowę = dać jej dużo do myślenia, do pamiętania; n. żołądek = dużo zjeść, n. ś., objeść się.

Napalić, dużo ognia naniecić, aby było ciepło, rozgrzać mocno, rozżarzyć, rozpalić; n. w piecu = zapalić drwa, węgle, aby piec ś. rozgrzał, wiele rzeczy spalić; n. ś. rozgrzać się.

Napalowisko, budowle starożytne na palach, wbitych w dno jeziora a. rzeki, budowle nawodne, palafity (fig.).

Napar, naciąg, lekarstwo, sporządzone przez nalanie wody gorącej na jakiś środek roślinny.

Naparstek, małe metalowe a. kościane narzędzie w kształcie cylinderka, z denkiem albo bez denka, nakładane na palec do naciskania igły przy szyciu; mała ilość płynu; żart., mały kieliszek.

Naparstnica, roślina z rodziny trędownikowatych, palecznik, digitalis (fig.).

Naparzyć, nied. Naparzać; parą a. nad parą co ogrzać, wrzątkiem co nalać, aby naciągnęło, zaparzyć (n. herbatę, n. ziółek); parą objąć ciało a. części ciała; nawarzyć, nagotować.

Napastniczy, przym. od Napastnik.

Napastnik, czyniący napad, napastujący kogo, prześladowca, najezdnik; ten, co napaścią, niesłuszną przyczepką kogo prześladuje.

Napastować, czynić najazd, napad, dopuszczać ś. napaści, napadać na kogo, nagabywać kogo, nacierać na kogo, czepiać ś. kogo.

Napaść, forma nied. Napadać; n. na kogo, na co, rzucić ś. niespodzianie na kogo, wpaść na kogo, zaatakować, uderzyć; n. na kogo, czepić ś. kogo, zrobić komu ostre wymówki; przen., powsiąść na kogo; n-ada mnie febra = dostaję ataku febry.

Napaść (pasie, pasł), dostarczyć obfitej paszy, dać ś. nasycić paszą na pastwisku, nakarmić; n. ś., podejść do syta; przen., nasycić ś., zadowolić ś.; przen., przesycić ś., przejąć ś., ulec wpływowi czego.

Napaść, rzucenie ś. na kogo, napad, niesłuszne napastowanie, przyczepką; pretensja bezzasadna; przymus (robić co, jak z n-ci).

Napatoczyć się, podejść pod oczy, nawinąć ś., nastręczyć ś., podejść w porę.

Napatrzyć się, upatrzyć, wypatrzyć, zmęczyć ś. bezustannym patrzeniem, nacieszyć ś. widokiem czego, przypatrzyć się.

Napawaćp. Napoić; n. ś. czym, przen., rozkoszować ś. czym, unosić ś. nad czym.

Napchać, forma nied. Napychać; napełnić, naładować, natłoczyć, natkać, nawbijać; pchnięciem nasunąć; przen., n. komu kieszenie = przysporzyć mu zysku: n. brzuch = zjeść dużo; n. ś., natłoczyć ś., zmęczyć ś. pchaniem, objeść ś., obeżreć się.

Na pe, przysł., żart., z wszelką pewnością, niezawodnie.

Napełnić, forma nied. Napeł-