Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/781

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Modelka, fr., kobieta, pozująca malarzowi, rzeźbiarzowi.

Modelować, fr., wyrabiać lub odciskać z gliny, gipsu a. stearyny figury, mające służyć za wzory; kształtować według pewnego modelu; m. ś. = naśladować kogo, wzorować ś. na kim.

Moderacja, łć., umiarkowanie, wstrzemięźliwość.

Moderados, hiszp., stronnictwo umiarkowanych, w Hiszpanji.

Moderant, łć.p. Moderat; — p. Moderator.

Moderantyzm, łć., zasada umiarkowania.

Moderat, Moderant, łć., człowiek wstrzemięźliwy, umiarkowany.

Moderator, Moderant, łć., łagodzący, jednający; rozjemca; przyrząd, regulujący bieg maszyny, przyrząd do przyciszania głosu instrumentu; regulator.

Modern, fr., współczesny, nowożytny; w nowym stylu.

Modernista, fr., pisarz lub artysta, idący za najnowszym kierunkiem w literaturze a. sztuce.

Modernizm, fr., kierunek literacki i artystyczny, nacechowany krańcowym indywidualizmem, egotyzmem, zgłębiający i odtwarzający chwilowe stany duszy ludzkiej; m. kościelny = prąd, dążący do zreformowania kościoła katolickiego w duchu bardziej postępowym i demokratycznym.

Modernizować, fr., nadawać zabytkom dawnym pozór nowoczesny, przerabiać coś przestarzałego na sposób nowoczesny.

Moderować, łć., miarkować, obniżać rachunek zbyt wygórowany; łagodzić, uspokajać, poprawiać, zmieniać; m. ś. = miarkować ś., powstrzymywać ś.; kierować ś. czym; stroić ś., mizdrzyć ś.

Moderunek, łć., ogół przyborów dla żołnierza a. dla konia (ubranie, strzelby); reparowanie.

Modestja, łć., skromność, umiarkowanie.

Modlić, prosić usilnie, błagać; m. ś. = zanosić modły, odprawiać modły, błagać w modlitwie, prosić.

Modligroszek, roślina z rodziny motylkowatych, paciorkowiec, paciorki (f.).

Modliszka, owad prostoskrzydły chodzący (fig.).

Modlitewka, krótka modlitwa.

Modlitewnik, książka z modlitwami, książka do nabożeństwa, zbiór modlitw.

Modlitewny, pobożny, nabożny, korny, błagalny.

Modlitwa, wzniesienie myśli i uczucia do Boga, dla złożenia Mu hołdu, dziękczynienia a. zaniesienie prośby; prośba o pośrednictwo świętych (M. Pańska = Ojcze nasz).

Modła, łć., wzór, miara, prawidło; sposób, moda, manjera, model; forma a. szablon, wykrojony z deski a. blachy, używany przez mularzy do wyrabiania gzymsu na świeżej zaprawie.

Modły (-ów), modlitwa.

Modniarka, fr.p. Modystka.

Modniarstwo, fr., zajęcie modniarek; upodobanie w strojach.

Modnie, fr., zgodnie z modą, wedle mody, ładnie, elegancko.

Modniś, fr., człowiek, ściśle przestrzegający mody, elegant, strojniś.

Modny, fr., zgodny z ostatnią modą, przestrzegający ściśle mody, gustowny.

Modrak, w bot., roślina z rodziny krzyżowych, chaber, bławatek; w zool., ptaszek wróblowaty, z rodziny drozdów (fig.).