Łyszczeć — p. Błyszczeć.
Łyszczyk, w min. — p. Mika.
Łyśnienie, Łyśnięcie — p. Błyśnienie.
Łyżeczka, zdr. od Łyżka (ł. do herbaty, do czarnej kawy); tyle, ile ł. zmieści (brać lekarstwo po ł-ce); pod ł-ą a. pod łyżką = w dołku pod piersiami (ból pod ł-ką); przen., po ł-ce = potrochu, w małej ilości naraz.
Łyżewka, zdr. od Łyżwa.
Łyżka, narządzie do brania w usta pokarmów płynnych (ł. stołowa, wazowa, durszlakowa); narzędzie do nalewania metalu w formę; miara lekarstwa, tyle, ile ś. na ł-ce zmieści; miara aptekarska = 1/2 uncji; dołek sercowy tuż pod mostkiem (ból pod ł-ą); rodzaj świdra ziemnego a. rzemieślniczego; przen., ł. strawy = jedzenie, skromne utrzymanie; sprzedać ś. za ł-ę strawy = zaprzedanie samodzielności i wolności za nędzne utrzymanie; radby go w ł-ce wody utopić = nienawidzi go.
Łyżnik, deszczułki dziurkami, w które się wtykają łyżki, przybitej zwykle do ściany a. w szafie (fig.); żołnierz na łyżwach, na nartach.
Łyżwa, czółno płaskie, podługowate, bat (most na ł-ach); długa deska, przywiązana pod stopą, aby nie zapadać ś. w śniegu, narta; narzędzie stalowe, przyczepiane do obuwia dla ślizgania ś. po lodzie (fig.)
Łyżwiarski, przym. od Łyżwiarz.
Łyżwiarstwo, umiejętność ślizgania ś. na łyżwach, sport łyżwiarski.
Łyżwiarz, fabrykant robiący łyżwy, biegający na łyżwach po lodzie (forma ż. Łyżwiarka).
Łyżwować, biegać na łyżwach po lodzie, ślizgać się.
Łyżwowy, przym. od Łyżwa; most ł. = na łyżwach.
Łza, płyn przezroczysty, słony, wyrabiany przez gruczoły oczne, dla odwilżania oka i błony rogowej; płacz, łkanie (łzy boleści, smutku, radości); łzy gorzkie = łzy smutku, goryczy, w sercu: we ł-ch cały = spłakany; zalewać ś. ł-mi, tonąć we ł-ch = rzewnie płakać; wzruszyć kogo do łez=rozczulić aż do płaczu; błagać ze ł-mi w oczach = z płaczem; czysty, jak ł. = niepokalany, bez skazy; ocierać czyją łzę = pocieszać, przychodzić z pomocą w potrzebie; łzy wulkaniczne = bryły, wyrzucane przez wulkan; ł. Chrystusowa = gatunek słodkiego wina sycylijskiego; łzy batawskie = zastygłe krople szkła; w bot. — p. Łzawina; łzy na kwiatach = rosa poranna; kaskada łez = krople wody spadające; tren, elegja.
Łzawica, Łzawnica, u starożytnych pogan naczynie, w którym łzy przechowywano, wylane na czyimś pogrzebie (fig.); ł. a. łza, roślina z rodziny traw.
Łzawić, płynąć (o łzach); ł. ś., zalewać ś. łzami, łzy ronić, płakać.
Łzawie, Łzawo, z oczami pełnemi łez
Łzawienie, rzecz. od Łzawić; w med., nadmierne płynienie łez, łzotok.
Łzawy, pełen łez, we łzach cały; wyciskający łzy, godny politowania; smutny, żałosny — p. Łzowy.
Łzotok, Łzawienie, chorobliwe, zbyt obfite wydzielanie łez.
Łzowy, Łzawy, przym. od Łza.
Łżeć, kłamać.
