Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/689

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

w lm. łapcie, pogardl., mieszczanie, łyki.

Łapigrosz, chciwiec, wyzyskiwacz, skąpiec, wydrwigrosz.

Łapikufel, pijak, opój.

Łapikura, ten, co kradnie kury (lis); żart., kuchcik.

Łapina, Łapinkap. Łapcia.

Łapka, zdr. od Łapa (zamiast rączka), u zwierząt zamiast nóżka; rodzaj rękawicy rycerskiej; grac w ł-i = gra dziecinna, polegająca na tym, że jeden drugiego uderza po ręku; w druk. przyrząd w maszynie druk., chwytający arkusz podsuwany do druku, chwytacz; w kolej., przyrząd do przytrzymywania szyn; w bot., kocie ł-i, roślina z rodziny złożonych, kocanka pospolita (fig.); gęsie ł-ip. Gwiazdosz; ł., przyrząd do chwytania zwierząt i ptaków, pułapka, samotrzask, sidła, klatka; przen., zasadzka, podstęp, sidła.

Łapownictwo, branie łapówek, przekupstwo.

Łapownik, urzędnik, biorący łapówki od interesantów.

Łapówka, datek, ofiarowany urzędnikowi dla przekupienia go, dla skłonienia, kuban.

Łapserdak, chałat żydowski, zwłaszcza podarty i brudny; obszarpaniec, oberwaniec, nędzarz, obdartus (zwłaszcza o Żydach); gałgan, szachraj, brudas w postępowaniu z innymi.

Łapu-capup. Łap-cap.

Łasica, zool.p. Łaska (zdr. Łasiczka); kobieta, przymilająca ś., łasząca ś., przylepka, pieszczotka, pieszczoszka.

Łasić się, przymilać ś., nadskakiwać, przypochlebiać ś., skarbić sobie czyjąś łaskę (czynić ś. pokornym), płaszczyć ś. przed kim (o zwierzętach, a. w znaczeniu przenośnym i o ludziach).

Łaska, przychylność, łaskawość w uczuciach i czynach okazywana przez wyższego niższemu z własnego popędu; ł. Boska = pomoc, udzielona przez Boga człowiekowi dla uzyskania zbawienia; ł. Boska, że nie złamał nogi = szczęście; miłosierdzie, wspaniałomyślność, pobłażanie winom; podać ś. do ł-i monarszej = o ułaskawienie; datek, dar, odznaczenie, udzielone przez wyższego niższemu (zaszczyty i łaski monarsze); przysługa, uprzejmość, grzeczność, wyświadczona z dobrej woli (zrób to z ł-i swojej, jeśli ł. = grzeczny sposób wyrażania prośby; dopraszam ś. ł-i wielmożnego pana = pokorny sposób wyrażania prośby, zwłaszcza u ludu; dobra wola, uznanie (dajcie, co ł. = ile chcecie); zdać ś. na czyjąś ł-ę i niełaskę = poddać ś. jego wyrokowi, jego woli; wkraść ś. w czyje ł-i = pochlebstwem co osiągnąć; chodzić po ł-ce = po prośbie; z ł-i = z własnej woli, bez przymusu, wedle własnego uznania (daję to z ł-i); jak z ł-i = niedbale, niechętnie, mało, skąpo (daje, pracuje, jak z ł-i); z ł-i na uciechę = bez żadnego powodu, wedle mojego widzimisię, bo mi ś. tak podoba; z czyjej ł-i = z czyjego powodu, dzięki komu, z czyjej przyczyny (My, z ł-i Bożej, król i t. d. = zwykła formuła, używana w tytułach panujących, zwłaszcza w dzisiejszych czasach); poeta z Bożej ł-i = z urodzenia, z talentu.

Łaska, Łasica, zwierzę ssące drapieżne z rodziny kun (fig.).

Łaskaw, łaskawy.

Łaskawie, przysł., uprzejmie, z dobrocią, wspaniałomyślnie.

Łaskawość, życzliwość, dobroć, uprzejmość, okazywanie łaski, wspaniałomyślność.