Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/658

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

Lejtenant, Lejtnant, nm., ranga oficerska, porucznik; ober-l. = nadporucznik; gienerał-l. = gienerał porucznik, gienerał dywizji.

Lek, lekarstwo.

Lekarka, forma ż. od Lekarz.

Lekarski, przym. od Lekarz; dotyczący lekarza (wydział l., akademja l-a = kształcąca na lekarzy); służący do leczenia, leczniczy (przepis l., środki l-e).

Lekarstwo, Lek, środek lekarski, uzdrawiający; przen., środek zaradczy, pomoc, rada (na upór niema l-a); przen., jak na l. = bardzo mało, skąpo, w drobnej ilości; ani na l. = ani trochy, nic a nic.

Lekarz (forma ż. Lekarka); specjalista leczący chorych, medyk, doktór; stopień naukowy, udzielany przez wydział lekarski (niższy od doktora medycyny)

Lekce, przysł. od Lekki; mało, nizko, nierozważnie; l. ważyć — p. Lekceważyć.

Lekceważący, ubliżający, pogardliwy.

Lekceważyć a. Lekce ważyć, mieć za nic, mieć o czym albo o kim nizkie mniemanie, nie dbać o kogo a. o co, mało cenić co, traktować pogardliwie.

Lekcja, łć., wykład naukowego przedmiotu, odczyt, ustęp zadany do nauczenia ś. (zdr. Lekcyjka); wyjątki z Pisma Św., czytane podczas Mszy Św., pod nazwą Epistoł i Ewangielji św.; sposób czytania pewnego ustępu w rękopisie; przen., dać l-ę = dać nauczkę, wyłajać; dostać l-ę = być wyłajanym.

Lekcyjka, zdr. od Lekcja; małe zadanie szkolne do nauczenia ś.

Lekki, st. w. Lżejszy; mający małą wagę, nieciężki, wiotki, powiewny, żwawy, zręczny, wdzięczny (l. w biegu, w tańcu); zgrabny, subtelny, delikatny (l-a budowla), łagodny, nieznaczny (l. spadek, l. ruch, l-a śmierć = bez cierpień, łagodna); niezbyt srogi, niedokuczliwy, łatwy do zniesienia (l-a zima, l-a wymówka); spokojny, wolny od trosk, zmartwień i (l-e serce); lekkomyślny, płochy, rozpustny (l-e obyczaje); niezbyt męczący, łatwy (l-a praca); słaby, niezbyt tęgi (l-a herbata); przejrzysty, delikatny, rzadki (l-a mgła, powietrze l-e = czyste); marny, lichy, nikczemny, nędzny; lekko zbrojny (l-a kawalerja); z l-a = cokolwiek, nie szybko.

Lekko, st. w. Lżej, przysł. od Lekki; l. albo zlekka, nieciężko, nieznacznie, delikatnie, cokolwiek, nieśpiesznie, niegruntownie, powierzchownie, spokojnie, pogodnie (l. na sercu); l. ubrany = nie ciepło; spać l. = czujnie; lekkomyślnie, nierozważnie (żyć l.); bez dużej pracy (l. przyjdzie).

Lekkoduch, człowiek lekkomyślny, wietrznik, pędziwiatr, sowizdrzał, trzpiot.

Lekkodziobe, dział ptaków wróblowatych.

Lekkokonny, konny i lekko uzbrojony; pułk polski l. gwardji Napoleona = szwoleżerowie.

Lekkomyślnik, człowiek lekkomyślny, lekkoduch, trzpiot.

Lekkomyślny, nierozważny, płochy; nie dbający o przyszłość, nieprzewidujący; niedbały, niestaranny.

Lekkonogi, mający lekki chód.

Lekkość, rzecz, od Lekki; nie ciężkość, szybkość, zgrabność, zręczność, łatwość, lekkomyślność; obelga, zniewaga.

Lekkozbrojny, mający lekkie uzbrojenie.

Lekkuchno, bardzo lekko.

Lekować, leczyć.

Lekoznawstwo, umiejętność rozpoznawania leków, ich składu, przyrządzania i t. p.

Leksykalny, łć., słownikowy.