Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/590

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

dzo dawno; k. płótna = 60 łokci; zboże w k-ach = po 60 snopków; k. siana = pewna ilość siana ułożona w formie wzgórka.

Kopacz, robotnik, który kopie ziemię, rudę, węgiel, sól i t. p, grabarz.

Kopaczka, forma ż. od Kopacz; żona kopacza; motyka.

Kopać, wydobywać ziemię łopatą z pewnej głębokości, grzebać w ziemi, ryć; wykopywać; uderzać kogo nogą, wierzgać (o koniu itp.); k. sobie grób = przyśpieszać sobie śmierć; k. ś., grzebać ś., poszukiwać, zagłębiać ś. w co; k. ś. wśród śniegu = brnąć w głębokim śniegu — p. Kopnąć.

Kopaiwa, łć., roślina: drzewo balsamowe.

Kopal, hiszp., żywica drzew podzwrotnikowych Afryki i Azji.

Kopalina, minerał.

Kopalnia, miejsce, skąd dobywają z ziemi ciała kopalne: sól, węgiel, rudę i t. p.; mina.

Kopalniany, przym. od Kopalnia.

Kopalnictwo, nauka górnicza, przemysł górniczy.

Kopalny, znajdujący ś. w ziemi i z niej wydobywany; ciała kopalne: sól, węgiel, siarka, minerały, drogie kamienie; zwierzęta k-ne = znajdowane w głębi ziemi; przen., staroświecki, zacofany (k-e typy, k-e poglądy) i t. p.

Kopanica, rów, kanał, płoza u sań.

Kopanie, robota kopania; pora kopania (kartofli) na jesieni.

Kopanina, robota kopania, warzywo okopowe; to co ś. wykopało; brnięcie po śniegu, po piasku; droga kopna = śnieg, piasek, zalegające drogę grubą warstwą; pole próżne po wykopanym lesie.

Kopanka, mieszkanie, wykopane w ziemi, ziemianka; niecka do robienia ciasta, chleba.

Kopciałka, lichy gatunek cegły.

Kopcić, wydzielać kopeć (o lampie), brudzić kopciem; dymić; palić, kurzyć, ćmić (k. fajkę); wytwarzać sadze.

Kopciuch, zawalany kopciem, brudas, smoluch.

Kopciuszek, chłopczyk a szczeg. dziewczyna w rodzinie, zahukane i naglone do posług w domu; ptak wróblowaty z rodziny słowików (fig.).

Kopcować, robić kopce w celu przechowywania w nich kartofli, buraków, rzepy i t. p.; rozgraniczać kopcami.

Kopczasty, w kształcie kopca.

Kopczyk, mały kopiec.

Kopeć (-pciu a. -pcia), osad z sadzy; dym gęsty.

Koperp. Kopr.

Koperciarz, łć., robiący koperty, fabrykant kopert.

Koperczaki, węg., umizgi, zaloty; komplementy prawione kobiecie.

Koperszlak, nm., odpadki miedzi podczas bicia jej młotem.

Kopersztych, nm., miedzioryt, rycina.

Koperta, łć., torebka płaska, zwykle papierowa, w którą wkładają list, bilet wizytowy i t. p., i na której piszą adres; przykrywka zegarka, wieczko.

Kopertować, łć., wkładać w kopertę i zapieczętowywać a. zaklejać; żart., k. ś., przywdziewać odzież ciepłą i szczelnieją zapinać.

Koperwas, nm., nazwa siarczanów: cynku — barwy białej, żelaza — barwy zielonej i miedzi — barwy niebieskiej (siny kamień).

Kopfhalter, nm., słupek żelazny z kabłączkiem ruchomym do Opierania głowy osoby fotografującej ś. (fig.).