Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/479

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

Jamochłony, Jamochłonne zwierzęta, zwierzęta promieniste bez naczyń krwionośnych i wodnych, z jamą trawiącą, nie oddzieloną od jamy ciała.

Jamraj, zwierzę ssące z rzędu workowatych rodziny jamrajów (fig.).

Janczar, Janiczar, tur., żołnierz pieszy turecki wychowany z jeńca chrześcjańskiego (fig.).

Janczar-aga, tur., dowódca janczarów.

Janczarka, tur., strzelba, rusznica janczarska (fig.).

Janczarski, tur., przym. od Janczar; muzyka, kapela j-a = orkiestra wojskowa złożona z instrumentów dętych i perkusyjnych.

Janczary, tur., małe dzwonki kulkowe przy dawnych klawikordach, przy uprzęży, na łbie końskim, a. przy siodle.

Jankesi, ang., nazwa żartobliwa Amerykanów Stanów Zjednoczonych.

Janki, gatunek kartofli, dojrzewających na św. Jana.

Janowiec, roślina z rodziny motylkowatych (fig.).

Janseniści, wyznawcy nauki biskupa Jansenjusza (1585 — 1638) o grzechu, łasce, wolnej woli i przeznacze iu.

Jantar, ros., bursztyn.

Januarius, łć., styczeń.

Japońszczyzna, wyroby japońskie, stroje, język i obyczaje japońskie.

Japurt, Japort, Purt, nm., roślina z rodziny jabłkowatych, gatunek gruszy.

Jar, tur., parów, wąwóz, wądół zarosły krzewami ze źródłem a. strumieniem (fig.); pasza wiosenna w halach; zboże jare.

Jarczak, tat., rodzaj lekkiego siodła, kulbaka (fig.).

Jard, ang., miara angielska = 3 stopom.

Jarek, rów, potok, głębia — p. Jar.

Jargotać, stukać, hałasować; skrzeczeć; dużo mówić; międlić len.

Jarka, cokolwiek z przeszłej wiosny, jeszcze młode, np. j. krówka, owieczka; zboże jare, jarkisz.

Jarki, jary, wiosenny; kruchy, j-ie żelazo; j-a sól = odmiana soli w Wieliczce; gorący (słońce j-ie).

Jarkisz, zboże jare, jarka.

Jarko, gorąco, silnie.

Jarlaczka, jarka owieczka.

Jarlak, Jarlik, jagnię tegoroczne, roczniak.

Jarlęcy, z młodych owiec (wełna j-a).

Jarłyk, tur., ceduła, pozwolenie na transport towarów, świadectwo komory celnej, władzy akcyznej; znaczek, kwitek.

Jarmarczne, nm., opłata na jarmarku za pozwolenie sprzedawania; gościniec z jarmarku.

Jarmarczyć, nm., kupczyć na jarmarku; frymarczyć, szachrować; przen., odbywać narady hałaśliwe.

Jarmark, nm., większy targ roczny a. kwartalny, kiermasz; przen., gwar, hałas, wrzawa, zgiełk.

Jarmułka, tur., okrągła czapeczka, bez daszka; krymka żydowska (fig.).

Jarmuż, nm., rodzaj kapusty ogrodowej (fig.).