Strona:M. Arcta słownik ilustrowany języka polskiego - Tom 1.djvu/443

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

na kolanach, naśladując jazdę na koniu; taniec, pląsy.

Hoplita, gr., w starożytnej Grecji żołnierz pieszy ciężko zbrojny (fig.).

Hopnąć, Chopnąć, uderzyć, trzasnąć, palnąć; podskoczyć, wierzgnąć; poskoczyć, pobiec, polecieć; popędzić, krzyknąć na kogo, zawołać hop!

Hopsa! Hopsasa! wykrzyknik zachęcający do skoku, podskakiwania lub gonitwy.

Hora, gr., godzina, godzina kanoniczna, nabożeństwo brewjarzowe.

Horda, tat., obóz, koczowisko Tatarów; przen., zgraja, dziki tłum, tłuszcza, gromada, rzesza; koczujące plemię Tatarów (złota h., dzika h., h. kipczacka); barbarzyńca, junak.

Hordownik, Hordowina, ukr., kalina, roślina z rodziny witułkowatych.

Hordyniec, Ordyniec, tat., jeden z hordy, Tatarzyn.

Hordynka, Ordynka, tat., szabla tatarska.

Hornblenda, nm., min., amfibol nieprzezroczysty, zielony.

Hornista, nm., trębacz, grający na trąbie sygnałowej.

Horno, ukr., piec garncarski do wypalania naczyń glinianych; ognisko kowalskie; przysł., butnie, górnie.

Horodnia, ukr., gród sądowy, sądy grodzkie; budynki grodzkie.

Horodniczy, ukr., w dawnej Polsce urzędnik, mający straż nad grodami; obecnie w Rosji urzędnik, pełniący obowiązki policmajstra w miastach.

Horodykt, gr., zegar, kompas.

Horodyszcze, Horodziszcze, ukr., miejsce, gdzie było ogrodzenie a. zamek; grodzisko, uroczysko.

Horografja, Horolografja, gr., — p. Gnomonika.

Horokilometrowy, Horokilometryczny łć., przyrząd, przyrząd, mierzący czas i drogę przebytą.

Horologjografja, gr., sztuka robienia kompasów.

Horologjum, gr., godzinnik, zegar.

Horometrja, gr., mierzenie godzin.

Horopter, gr., fiz., kontur, łączący wszystkie punkty przestrzeni zewnętrznej, które odtwarzają się na identycznych miejscach siatkówek, zatem widziane pojedyńczo.

Horor, łć., strach, przerażenie.

Horoskop, gr., wykaz długości dnia i nocy w rozmaitych miejscach i o każdym czasie; w astrol., wróżba przyszłości, przepowiednia losu człowieka ze stanu gwiazd w chwili przyjścia jego na świat; punkt ekliptyki, który właśnie wschodzi czyli wysuwa się nad poziom w chwili, gdy człowiek się rodzi; wogóle wróżba.

Horoskopja, gr., wieszczbiarstwo z położenia planet.

Horrendum, łć., rzecz straszna, okropność.

Hortensja, bot., ogrodówka, roślina z rodziny skalnicowatych (fig.).

Hortolog, gr., znawca i miłośnik sztuki ogrodniczej.

Hortologja, gr., nauka ogrodnictwa i sztuka ogrodnicza.

Hortykultura, łć., uprawa roślin ogrodowych, ogrodnictwo.

Horyzont, gr., widnokrąg, poziom; przen., zakres wiedzy lub pojęcia, zakres działania.

Horyzontalny, gr., poziomy, poziomowy, płaskoprosty.

Hosanna, Hozanna, hebr., zawitaj! zbaw nas! wspomóż!